خلاصة:
پیشبرد سیاست خارجی در جهان معاصر بیش از پیش به انگارهسازیها و تصویرسازیها وابسته شده و سیاست خارجی و تامین منافع و اهداف ملی تاحد زیادی به بهره گیری از ظرفیت ها و ابزارهای قدرت نرم بستگی دارد. دیپلماسی عمومی نیز به عنوان یکی از ابزارهای سیاست خارجی به دلیل تغییر و تحول در ساختار قدرت از سخت به نرم و از طرف دیگر به علت افزایش نقش افکار عمومی در مناسبات بین المللی و تاثیرگذاری مردم و نخبگان در تعیین سیاست های داخلی و خارجی نقش ممتاز و ویژهای در سیاست خارجی کشورها پیدا کرده است . در این مقاله سعی شده ضمن نگاهی گذرا به تعاریف دیپلماسی عمومی و تاریخچه آن و همچنین ضمن بررسی اصول و اهداف سیاست خارجی دولت های هشتم و نهم ، به بررسی بهره گیری و استفاده از ابزارهای دیپلماسی عمومی توسط روسای جمهوری این دو دولت در سیاست خارجی پرداخته شود.
ملخص الجهاز:
در این زمینه دولت نهم و در رأس آن دکتر احمدی نژاد بارها و بارها بر ضرورت تعامل با ملت های عدالتخواه در جهان تأکید کرد، چرا که وی علاوه بر بهره گیری از بسیج تودهها در داخل به عنوان پشتوانۀ سیاست خارجی بر این باور است که تعاملات بین ملتی می تواند جمهوری اسلامی ایران را در تحقق اهداف استقلال طلبانه و ضدسلطه گری یاری رساند.
در این راستا دیپلماسی مردم محور به عنوان مبنـای اعتمادسـازی جهـانی بـا حفـظ اصـول و ارزشهـا و اقتـدار در عرصه های بین المللی مورد توجه رئیس دولت نهم قرار گرفتهو به کارگیری ظرفیت های فرهنگی، رسانه ای، دانشگاهی و تشکل های غیردولتی در جهت توسعه و پیشبرد اهداف سیاست خارجی و نیز اهتمام به نقش ایرانیان مقیم خارج از کشور و همچنین مسلمانان و نخبگان شیفتۀ انقلاب اسلامی به عنوان سفرای فرهنگی کشـور و بـازیگران مـؤثر در همکاری علمی، فنی و اقتصادی با جهان در راستای دیپلماسی عمومی دولت نهم قابـل ارزیابی است .
این در حالی است که در دولت هشتم نیز از رسانه ها و مصاحبه های رسانه ای به منظور برقراری ارتباط با مردم دیگر کشورها به تشریح مواضع و دیدگاههای نظام جمهوری اسلامی ایران و تبیین اهداف و مقاصد آن در سیاست خارجی پرداخته شد، اما در دولت نهم استفاده از این مؤلفه بسیار چشمگیرتر و کاربردی تر بوده است .
اما در دولت نهم دربارة استفاده از دیپلماسی نامه باید گفت محمود احمدینژاد علاوه بر نامه های رسمی یا پیامهای تبریک و تسلیت که در مناسبات رایج دیپلماتیک به عنوان رئیس جمهور ایران برای سران کشورها یا مجامع عمومی بین المللی میفرستاد، چندین نامۀ ابتکاری خارج از عرف سیاسی نیز به سران بعضی از کشورهای جهان نوشته است .