خلاصة:
هدف این پژوهش بررسی تأثیر رقابت در بازار محصول بر کیفیت سود (اقلام تعهدی اختیاری، دستکاری فعالیت های واقعی، هموارسازی سود و قابلیت پیش بینی سود) برای ١٣١ شرکت پذیرفته شده در بورس تهران در قالب ١٧ طبقه صنعت و در دوره زمانی ١٣٩١- ١٣٨٥ است . بدین منظور برای سنجش هرچه بهتر رقابت در بازار از ٨ شاخص رایج در این زمینه استفاده شده و سپس با بهره گیری از تکنیک تحلیل عاملی، این شاخص ها در ٣ عامل رقابت بالقوه ، رقابت بالفعل و سودآوری صنعت (به عنوان متغیر کنترلی) خلاصه شدند. نتایج پژوهش بر اساس داده های تابلویی و تلفیقی بیانگر آن است که رقابت بالفعل در کل رابطۀ معناداری با کیفیت سود ندارد. اما، رقابت بالقوه رابطۀ مثبت و معناداری با کیفیت سود صنایع مورد بررسی دارد. به عبارتی، در شرایط رقابتی ناشی از تهدید ورود رقبای جدید به بازار، شرکت های حاضر در بازار مجبور به گزارش سود با کیفیت تر از طریق کاهش در مدیریت سود (اعم از دستکاری در اقلام تعهدی و فعالیت های واقعی)، میشوند که این موضوع باعث افزایش قابلیت پیش بینی سود خواهد شود. با این حال ، این کاهش انگیزه در مدیریت سود به معنای عدم وجود دستکاری در سود نیست ، بلکه شرکت های حاضر در چنین صنایعی همان حداقل دستکاری در سود را در جهت هموارسازی بیشتر سود انجام میدهند تا با از بین بردن نوسانات آن ، محتوای اطلاعاتی سود را درباره جریآن های نقدی آینده بهبود بخشند.
ملخص الجهاز:
"از طرفی، با توجه به اینکه رقابتی بودن بازار محصول نیز از دو بعد جداگانه (رقابت بالفعل و رقابت بالقوه ) قابل بررسی است ، لذا فرضیه های پژوهش به صورت زیر تدوین شده اند: فرضیۀ اول : بین رقابت بالفعل و اقلام تعهدی اختیاری رابطۀ معناداری وجود دارد.
بنابراین ، الگوی شمارة (٤) برای آزمون فرضیه های پژوهش انتخاب شده است که به ترتیب با ٤ متغیر وابستۀ مربوط به کیفیت سود (DAC)، اقلام تعهدی اختیاری؛ (RAM)، دستکاری فعالیت های واقعی(Smooth)، هموارسازی سود (Predict)، قابلیت پیش بینی سود به طور جداگانه مورد بررسی قرار میگیرد.
علاوه بر این ، دیگر یافته های پژوهش نشان داد که رقابت بالقوه ، ارتباط معناداری با ابعاد کیفیت سود دارد؛ به این صورت که در صنایعی که تهدید ناشی از ورود رقبای جدید بالا است ، احتمال کاهش ارزش شرکت های حاضر در این صنایع به دلیل ورود رقیب جدید باعث میشود که آن ها به منظور جلوگیری از این وضعیت (کاهش ارزش )، با استفادة کمتر از اقلام تعهدی اختیاری و همچنین دستکاری کمتر در فعالیت های واقعی ، سود گزارش شده را کمتر مدیریت نمایند و با نشان دادن تصویری واقعیتر از عملکرد شرکت ، قابلیت پیش بینی سود را افزایش دهند.
The impacts of product market competition on the quantity and quality of voluntary disclosures, Review of Accounting Studies, 15(3), 663–711."