علل رویکرد آل زبیر، همسران و موالی ایشان به نقل احادیث و روایات در صدر اسلام مقالة

پژوهشنامه تاریخ بهار 1388 - شماره 14 ISC (‎32 صفحة - من 97 إلی 128 )

الکلمات المفتاحية: انگیزه ها راویان آل زبیر روایات و موالی Zubeir dynasty narrators vassals traditions motives زبیر احادیث روایت عروة بن زبیر صدر اسلام تاریخ

fa en

خلاصة:

زبیر بن عوام ـ از اصحاب پیامبر (ص) ـ فرزندان، همسران و موالی ایشان احادیث نبوی و اطلاعات تاریخی رویدادهای صدر اسلام را روایت کرده اند. آگاهی های حدیثی و تاریخی آنان از این جهت اهمیت دارد که نه تنها ماخوذ از کسانی است که خود شاهد و دخیل در رویدادهای مذکور بودند بلکه به عنوان حافظان اطلاعات اختصاصی خاندان، آنها را به نسل های بعدی و موالی خود انتقال دادند تا با بکارگیری روش های خاصی که به مرور زمان شکل گرفته، از منابع احادیث و اخبار صدر اسلام بشمار آیند. اگرچه ابعاد سیاسی ـ نظامی آل زبیر در تاریخ اسلام برجسته تر به نظر می رسد، ولی ابعاد علمی ـ فرهنگی این خاندان نیز قابل توجه و تامل است و نباید از نظرها دور بماند؛ بویژه این که علل و انگیزه های رویکرد آنان به نقل احادیث و اخبار جای توجه و دقت نظر دارد. بدین منظور بررسی این عوامل موضوع مقاله حاضر است.

ملخص الجهاز:

اگرچه ابعاد سياسي ـ نظامي آل زبير در تاريخ اسلام برجسته تر به نظر ميرسد، ولي ابعاد علمي ـ فرهنگي اين خاندان نيز قابل توجه و تأمل است و نبايد از نظرها دور بماند؛ بويژه اين که علل و انگيزه هاي رويکرد آنان به نقل احاديث و اخبار جاي توجه و دقت نظر دارد. در شرايط به وجود آمده بعد از وفات پيامبر(ص ) که پرسش هاي زيادي نزد مردم مطرح ميشد، عبدالله در مقام رقابت با شخصيت هايي همانند ابن عباس ، ابن مسعود و ديگران که سعي در پاسخ به آن پرسش ها داشتند، از پدرش ، زبير ميخواست که از پيامبر (ص ) روايت کند. ٣ موضوع عدم روايت زبير بن عوام از پيامبر(ص ) تا چندين نسل بعد نيز مورد مناقشه آل زبير بوده است ؛ چنان که عائشه دختر عامر بن عبد الله بن زبير مولاة خود بالإجماع يا سلامۀ را براي پرسش از علت آن به ديدار هشام بن عروه (٦٠ يا ٦١ ـ ١٤٤ تا ١٤٧ ه. ٥- توجه و رويکرد مردم به آل زبير و موالي ايشان به عنوان قريشي بودن يا معروفيت داشتن ، حديث دانستن و حضور يافتن در جلسات علمي و منازل آنان نيز باعث تشويق و ترغيب بيشتر اين خاندان به کسب احاديث و روايات و در نتيجه گرايش بيشتر به اين علوم ميشد. ٧١ عايشه دختر زبير بن هشام بن عروه ، نوه هشام نيز جزوه اي حاوي احاديث داشت که در اختيار اهل مدينه و به ويژه پسر عموي پدري اش ، معاويۀ بن عبد الله 72 زبيري قرار داده بود تا از روي آن براي طالبان حديث روايت کنند.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول