خلاصة:
لازمه برنامه ریزی مناسب برای توسعه خدمات تامین اجتماعی، برآورد دقیق درآمدهای حاصل از دریافت حق بیمه ، پیش بینی رفتار بیمه پردازان به خصوص بیمه پردازان اختیاری، و برنامه ریزی برای نگه داشت آنهاست . در این پژوهش ، رفتار بیمه پردازان اختیاری در قالب سیستم زنجیرهای مارکوف برای محاسبه احتمال تغییر وضعیت آنها مدلسازی شده است . وضعیتهای بیمه پردازان قبل و بعد از عقد قرارداد با جمع آوری و مطالعه دادههای این نوع بیمه پردازان در شعبه دو تامین اجتماعی همدان در فاصله سالهای ١٣٨٦ تا ١٣٩٣ در هفت موقعیت شناسایی شده است . در یک تحلیل ، وضعیت هر بیمه پرداز در سال پس از عقد قرارداد به دو وضعیت استمرار و عدم استمرار دسته بندی شده و با دادههای مطالعه موردی احتمالات گذار آنها محاسبه شده است . تحلیل مارکوف بیانگر آن است که با احتمال ٧٨/٠١ درصد یک بیمه گذار اختیاری در سالهای آینده استمرار به پرداخت حق بیمه میکند و با احتمال حدود ٢٢ درصد از این نوع بیمه رویگردانی میکند. بر این اساس، رابطه ای برای پیش بینی تعداد بیمه پردازان اختیاری در پایان هر سال توسعه داده شده است . در تحلیل دیگری، احتمال اینکه یک بیمه پرداز اختیاری پس از رویگردانی از بیمه اختیاری به چه حالتی از بیمه پردازی و یا عدم بیمه پردازی گرایش پیدا میکند نیز با زنجیرهای مارکوف برآورد شده است .
ملخص الجهاز:
براساس رابطه (٦) در صورتیکه بخواهیم مقادیر احتمالات حدی k را برای وضعیتهای مختلف سیستم حساب شوند باید دستگاه معادلات ( به تصویر صفحه مراجعه شود)معرف میزان احتمالی است که بیمه پردازان دارای قراردادهای بیمه اختیاری در درازمدت به وضعیتهای صفر تا شش (حالتهای جدول ٣ به اضافه حالت «بدون سابقه ») انتقال مییابند و ماتریس PEND ماتریس انتقال احتمال مربوطه (برای هر سال یا میانگین سالهای مورد بررسی) است .
نسبت قراردادهای جدید به قراردادهای فعال از سال گذشته به تفکیک هر سال ( به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به تعیین درصد قراردادهای جدید بر مبنای قراردادهای مستمر قبلی لزوم به دست آوردن احتمال استمرار قراردادهای اختیاری در سال بعد ضروری است که برای این کار از ماتریس انتقال احتمال در زنجیر مارکوف مطابق جدول ٦ استفاده میشود.
مقادیر احتمال حالات مختلف بیمه پردازی اختیاری حالت 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 p00 0/8210 0/7855 0/7565 0/7703 0/8108 0/8228 0/8051 p01 0/1790 0/2145 0/2435 0/2297 0/1892 0/1772 0/1949 p10 0/8402 0/8118 0/7529 0/7799 0/8113 0/8199 - p11 0/1598 0/1882 0/2471 0/2201 0/1887 0/1801 - با توجه به مقادیر جدول ٦ ماتریس انتقال هر سال قابل تشریح است که به عنوان نمونه برای سال ١٣٩٠ به صورت ( به تصویر صفحه مراجعه شود) از دیگر استفادههای نتایج محاسبات احتمالات گذار، پیش بینی تعداد قراردادهای فعال سال بعد است .