غرب شناسی در مقابل شرق شناسی/ پروژه فکری دکتر حسن حنفی متفکر معاصر عرب مقالة

"» حنفی پروژه چپ اسلامی را امتداد طبیعی همه تلاش‌های اصلاح‌گرایه و نوزایانهپیشین می‌داند زیرا سبب تحکیم و تعمیق«اصلاح دینی‌ای است که از دویست سالپیش آغاز کرده‌ایم،اما نه فقط در سطح،ماجراجویی عصر و زمانه مانند استعمار وفئودالیسم و سرمایه‌داری و پس‌ماندگی اجتماعی و سرکوب سیاسی-که افغانی مطرحمی‌کرد-بلکه همچنین در سطح بازسازی خود اندیشه دینی اصلاح‌گرا،زیرا نخستین باراست که پس از ابن رشد در فلسفه و معتزله در اصول دین و شاطبی در اصول فقه وابن خلدون در تاریخ و ابن تیمیه در فقه،روش اندیشه دینی بازسازی می‌شود. وی پایه‌های غرب‌زدگی را در این عناصر خلاصه می‌کند -لحاظ کردن غرب به عنوان یگانه راه هرگونه پیشرفت تمدنی؛ -در شمار آوردن غرب به عنوان نماینده همه انسان‌ها و اروپا به عنوان حلقه مرکزی غرب؛ -غرب را آموزگار جاودانه و بقیه جهان را در حاشیه غرب پنداشتن؛ -ارجاع دادن خلاقیت‌های فردی ملت‌ها غیراروپایی به غرب؛ -تأثیر عقلانیت اروپایی بر شیوه عمومی تفکر و هر عقلانیت پویای دیگر؛ -تبدیل فرهنگ ما به وکیل تمدنی و امتداد مکاتب غربی -احساس نقض دیگران در برابر تمدن غربی؛ این‌جا است که مهار غرب و بازگرداندن آن به ریشه‌های محدود تاریخی‌اش با تحلیلروند شکل‌گیری اندیشه غربی و رسواسازی طمع‌ورزی‌های تمامت‌خواهانه آن ضرورتمی‌یابد و این از راه تأسیس دانشی جدید در مسیر است که حنفی آن را غرب‌شناسی-درمقابل شرق‌شناسی-می‌نامد. 3. موضع‌گیری نسبت به واقعیت بعد و با به تعبیر حنفی جبهه سوم پروژه میراث و نواندیشی حنفی موضع‌گیریدر برابر واقعیت یا نظریه تفسیر است:در این جبهه می‌کوشم تا نظریه‌ای استوار دربارهواقعیت بدون قرائت آن از خلال متن مدون-چه از قدما و چه از غرب جدید-ارائه دهمو راه‌حل‌هایش را مانند یک فقیه رصد کنم."