خلاصة:
توانمندسازی زنان از جمله مقولات مهم در مباحث مرتبط با زنان و توسعه است. از آنجا که عوامل متعددی بر توانمندسازی زنان تاثیر دارند و در مباحث توانمندسازی به مقولاتی چون توانمندی اقتصادی و یا روانشناختی زنان توجه شده است، در حالیکه نقش عوامل ساختاری دیگری چون تاثیر امنیت بر توانمندسازی زنان کمتر مورد توجه بوده است. در این تحقیق سعی بر این است که به تاثیر احساس امنیت اجتماعی بر توانمندسازی زنان پرداخته شود. بدین منظور شاخصهای احساس امنیت اجتماعی که شامل خشونت خانگی، ترس از آزار و اذیت در محیط خارج از خانه، نقش رسانهها در ایجاد احساس امنیت و عملکرد نیروی انتظامی مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق بصورت کمی بوده و دادهها از طریق پیمایش و با ابزار پرسشنامه جمعآوری شد. حجم نمونه شامل 400 نفر از زنان متاهل 18 تا 60 سالهی ساکن شهر تهران بود. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برآورد شد و نمونهگیری بصورت خوشهای صورت پذیرفت. روش تحلیل دادهها بصورت توصیفی تحلیلی بوده است و از آمار توصیفی و استنباطی برای تحلیل دادهها استفاده شد. نتایج تحقیق حاصله با رگرسیون چندگانه نشان میدهد که خشونت خانگی با ضریب بتای (28-) و ترس از آزار و اذیت با ضریب بتای (19-) قابلیت پیشبینی توانمندسازی کل را داشتهاند. بدین معنی که با افزایش خشونت و ترس از آزار و اذیت توانمندسازی کل در زنان کاهش پیدا کرده است. عواملی چون عملکرد نیروی انتظامی و رسانه در این تحقیق قابلیت تببین توانمندسازی را نداشتهاند.
ملخص الجهاز:
احساس امنیت موضوعی روانشناختی اجتماعی است و وقتی انسان با شنیدن خبری در زمینههای گوناگون و یا مشاهدهی رفتار یا رخدادی که مستقیم یا غیر مستقیم با تعلقات و منافع مادی و معنوی وی در تضاد بوده و به نوعی خاطرجمعی، اطمینان، ایمنی، آسودگی و آرامش قلبی او را تحت تأثیر قرار داده و ذهن او را درگیر کرده، روبرو میشود؛ در چنین شرایطی احساس ناامنی به وی دست خواهد داد به عبارت دیگر احساس امنیت عبارت از احساس آزادی نسبی از خطر که این وضع خوشایندی در افراد جامعه ایجاد و فرد در آن احساس آرامش جسمی و روحی میکند (رجبیپور، 1384: 93).
ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺮﻳﻪی ﻣﺎزﻟﻮ ﻧﻴﺎزﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﻪ 5 دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد (ﻣﺎزﻟﻮ، 1367): 1- ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻳﺎ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ 2- ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻣﻨﻴﺖ و اﻃﻤﻴﻨﺎن 3- ﻧﻴﺎزﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻳﺎ ﺗﻌﻠﻖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮان 3- ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﻣﻦ ﻳﺎ ﺻﻴﺎﻧﺖ ذات، ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺣﺘﺮام 4- Zimmerman Rappaport Canda, Chatterjee, Robbins Freire Robins and et al 5- ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﺧﻮدﻳﺎﺑﻲ و ﺗﺤﻘﻖ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی اﻳﻦ ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻣﻨﻴﺖ (اﺷﺘﻐﺎل، رﻓﺎه و ﺳﻼﻣﺖ) ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣؤﺛﺮ ﺑﺮ ﻣﻴﺰان رﺿﺎﻳﺖ از زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد.
بدین ترتیب فرضیهی اول این تحقیق مبنی بر قابلیت پیشبینی توانمندسازی زنان با امنیت اجتماعی در مورد تأثیر خشونت خانگی قابل تبیین است.
در این تحقیق با توجه به تأثیر خشونت خانگی و ترس از آزار و اذیت برای خارج شدن از منزل که نبود احساس امنیت را تبیین کردهاند، میتوان اظهار داشت که این دو شاخص به عنوان عوامل و موانع مؤثر بر توانمندسازی زنان عمل کردهاند.