نگرش اسلام به رفاه اقتصادی مقالة

مؤلف: معصومی نیا، علی ؛ رشیدیان، سمیه ؛

معرفت اقتصاد اسلامی پاییز و زمستان 1394 - شماره 13 ، العلمية - البحثية (Ministry of Science/ISC (‎22 صفحة - من 55 إلی 76 )

الکلمات المفتاحية: اقتصاد اسلامی رفاه اقتصادی رفاه در اسلام لذت گرایی در اسلام رابطه سعادت و لذت

خلاصة:

در اقتصاد متعارف، هدف از فعالیت های اقتصادی، رسیدن به رفاه به معنای لذت و سعادت است. در این مقاله به بررسی رویکرد اسلام نسبت به رفاه اقتصادی و مفاهیم مرتبط از جمله لذت، خوشی و سعادت می پردازیم. بنا به فرضیه مقاله، اسلام رفاه عاقلانه را مطلوب می داند. یافته های پژوهش نشان می دهد که اسلام ضمن به رسمیت شناختن رفاه مادی معقول، به دنبال این است که جامعه اسلامی، جامعه ای مرفه باشد. حکمای اسلامی در تبیین رفاه مطلوب در رویکرد اسلامی، لذت های عقلی را از لذت های جسمی برتر می دانند و ضمن تایید لذت های جسمی، پذیرش آن را مشروط به عدم تنافی با لذت های عقلی می دانند. اسلام با گشودن افق های ابدیت به روی انسان، به دنبال جهت دهی رفاه مادی در راستای دستیابی به لذت های وصف ناپذیر مادی و معنوی سرای دیگر می باشد؛ لذت هایی را هم که در تنافی با آن لذت ها می باشد، ممنوع یا نکوهیده اعلام کرده است. رفاه موردنظر اسلام با رفاه در اقتصاد متعارف که سعادت را مرادف لذت می داند تفاوت اساسی دارد. می توان گفت رفاه مورد تایید اسلام «رفاه عاقلانه» است که در برابر رفاه «رفاه غافلانه» رایج قرار می گیرد. در نگاه اسلامی، رفاه غافلانه موجب کفران نعمت، فساد، غفلت و نابودی جامعه می شود.

ملخص الجهاز:

نگرش اسلامی به رفاه برای بررسی نگرش اسلامی به رفاه باید به سؤالات مهمی از قبیل سوالات ذیل پاسخ داد: ـ آیا اسلام برخورداری یک مسلمان از رفاه را مطلوب می‌داند؟ ـ رفاه در نگرش اسلامی، با دیدگاه اقتصاد متعارف هم‌معناست یا با آن تفاوت دارد؟ ـ دیدگاه اسلام در زمینة بهره‌مندی جامعه از رفاه عمومی چگونه است؟ ـ آیا رفاه ارزش یا هدف غایی نظام اقتصادی اسلام است؟ آنچه دیدگاه اسلام را در این زمینه از دیدگاه‌های دیگر متمایز می‌کند، نگرش ویژۀ اسلام به مبانی رفاه و مفهوم آن است. بنابراین، حب ذات انسان (اینکه انسان لذت و سعادت را برای نفسش دوست دارد، و از ألم و شقاوت گریزان است) موجب حرکت وی برای زندگی، برآوردن نیازهای غذایی و مادی‌اش می‌شود در نتیجه، حب‌ ذات، به‌عنوان امر طبیعی و حقیقی در تمام ابعاد زندگی بشر وجود دارد و با انگشتان خویش، بشر را هدایت می‌کند. لذات دنیوی و اخروی در قرآن کریم دربارة لذت‌های مادی، آیات زیادی در قرآن کریم وجود دارد که چند نمونه از آنها ذکر می‌شود: دستة اول آیاتی است که بهره‌مند شدن از لذت‌های مادی را جایز دانسته، گاهی هم آنها را راجح می‌داند. دستة دوم: لذت‌های مادی بهشت: امیرالمؤمنین( در مورد این لذت‌ها می‌فرمایند: اگر با دیدة دل بدانچه از بهشت برایت توصیف کرده‌اند، بنگری از هر چه مربوط به دنیاست، دل خواهی کند، هرچند جالب و زیباست، و خواهش‌های نفسانی و خوشی‌هایش از اموری است که انسان را به خود جلب می‌کند. عقل سلیم حکم می‌کند که از آنچه نیازهای جسمی و روحی او را برآورده می‌کند، لذت ببرد و اگر این نیازها تأمین نشود، انسان از اعتدال خارج است.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول