خلاصة:
در دین اسلام مهمترین منابع استنباط احکام حجج تشریعی و تکوینی است و لذا بین آیات الهی ، سنن منقول از ائمه معصومین (ع ) و عقل ، به عنوان حجت باطنی نباید تهافتی باشد. در قانون مجازات اسلامی (ماده ٤٣٥) بین دیه بیضه ها تفاوت است تا جایی که دیه بیضه راست ثلث و دیه چپ دو ثلث دیه انسان کامل قرار داده شده است این قول اختلافی بوده و به نظر می رسد مبنای فقیهانی که قائل به تساوی هستند صحیح باشد، لذا در این تحقیق با بررسی نظرات دانشمندان دو حوزه علوم نظری (فقاهت و حقوق) و علوم تجربی (پزشکی ) مبانی بررسی ، نقد و نظر احسن تقویت و ارائه خواهد شد.
ملخص الجهاز:
بیضه ؛ دیه ؛ مولد؛ فقه ؛ حقوق اسلامی بررسی فقهی ، حقوقی و پزشکی ماده ٤٣٥ قانون مجازات اسلامی (دیه بیضتین ) در زمینه دیه بیضتین دو سری روایت وارد شده است که از نظر دلالت با یکدیگر متفاوت بوده تا جایی که در برخی روایات حکم به تساوی و در برخی دیگر حکم به تفاضل داده شده است ؛ از نظر سند نیز یکی از آنها دارای شهرت و دیگری علیرغم آنکه حسنه است لیکن به علل مرفوعه بودن، ضعف سند، مخالفت با قاعده تنصیف دیه در اعضای دو فردی بدن، دلالت اصل برائت از عدم حکم به زیاده، (به فرض تعارض بین دلیلین ) اقتضای مرجحات باب تزاحم ، اکتفا به قدر متیقن ، اصول تفسیر مضیق و تفسیر به نفع متهم و مآلا جریان قاعده درء، به آن عمل نشده است ؛ بر همین اساس بسیاری از قدما از جمله شیخ طوسی در کتاب نهایه ، شیخ مفید در مقنعه ، ابی الصلاح در الکافی ، اسحاق حلبی در غنیه ، صهرشتی در اصباح الشیعه ، ابن ادریس حلی در سرائر، محقق حلی در کتب مختصر و شرایع الاسلام، علامه حلی در قواعد الاحکام، شهید اول در کتب لمعه و غایة المراد، شهید ثانی در کتب روضه و مسالک، قاضی در مهذب و ابن حمزه در وسیله ، دیه بیضتین را مساوی دانسته اند و تعلیلی که قائلین به تفاوت اعلام داشته اند از منظر متخصصان علم پزشکی صحیح نیست و ایشان معتقدند: بیضه ها عضو اصلی تولید مثل در مردان می باشند و منشا تولید اسپرم ١ و هورمونهای مردانه هستند.