خلاصة:
پژوهش حاضر نیمرخهای انگیزشی دانشآموزان و تفاوت نیمرخ گروههای مختلف را از نظر فرسودگی مربوط به مدرسه مورد بررسی قرار داد. جامعه آماری پژوهش دانشآموزان شهر مراغه در استان آذربایجان شرقی بودند. 370 دانشآموز از دبیرستانهای مختلف با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. پرسشنامه انگیزش تحصیلی و پرسشنامه فرسودگی مربوط به مدرسه به منظور جمعآوری اطلاعات استفاده شد. برای تحلیل دادهها نیز از روش تجزیه خوشهای، تحلیل واریانس چند متغیره (MNOVA) و آزمون تعقیبی کمک گرفته شد. نتایج پژوهش چهار گروه از دانشآموزان دارای: ( الف) اهداف پیشرفت پایین (ب) جهتگیریهای تبحرگریز- عملکردگرا (ج) جهتگیری انگیزشی چندگانه (د) جهتگیری تبحرگرا- عملکردگرا را شناسایی کرد. نتایج پژوهش نشان داد فرسودگی مربوط به مدرسه (خستگی هیجانی، بدبینی و کارآیی پایین) دانشآموزان خوشه «انگیزش چندگانه» و خوشه «تبحرگرا- عملکردگرا» کمتر از سایر خوشهها است. دانشآموزانی که دارای انگیزش چندگانه هستند اهداف، انتظارات و ارزشهای متعددی دارند که موجب انگیزش آنها برای احساس کارآیی و علاقه بیشتر به فعالیتهای تحصیلی میشود.
ملخص الجهاز:
دانشآموزان عملکردگرا بر عملکرد بهتر از دوستان خود تکیه دارند در حالی که دانشآموزان دارای جهتگیری عملکردگریز بر عدم عملکرد سوء و بد در مقایسه با دوستان - Ahola & Hakanen - Retelsdorf, Butler, Streblow, & Schiefele - Butler - Tuominen-Soini, Salmela-Aro, & Niemivirta - Brdar, Rijavec, & Loncaric - Elliot & McGregor - mastery goal orientation - mastery - avoidance - performance- approach goal - performance- avoidance goal خود تمرکز دارند (بارون، ایوانز، بارانیک، سرپئوو بوینگر 1 ، 2006).
تامینن- سوینی و همکاران (2008) در پژوهش خود با عنوان جهتگیری هدف پیشرفت و سلامت روانی نشان دادند دانشآموزانی که دارای نیمرخ - Barron, Evans, Baranik, Serpeu, & Buvinger - Nicholls, Cheung, Lauer, & Patashnick - Kasen, Johnson, & Cohen - Byrne, Davenport, & Mazanov - Rudolph, Lambert, Clark, & Kurlakowsky - Wentzel, Barry, & Caldwell - Kiuru, Aunola, Nurmi, Leskinen, & Salmela-Aro - Pietikäinen & Jokela انگیزشی اهداف رشد و بهبود بودند نسبت به دانشآموزانی که گرایشهای اجتنابی و عرضه شایستگی خود به دیگران بودند در شاخصهای مختلف سلامت روانی مانند عزت نفس، علایم افسردگی، فرسودگی تحصیلی حالت بهتری داشتند.
- Peltonen & Niemivirta - Dweck & Leggett - Button, Mathieu, & Zajac - Hendricks & Payne - Chien, Chou, Hung - Lepper, Corpus, & Iyengar بر اساس نظریه کلاسیک نظریه نیاز پیشرفت مک للند (به نقل از مونتا 1 ، 2011) میتوان گفت نیازهای پیشرفت هیجانهای مثبتی را بوجود میآورد که موجب میشود تا دانشآموزان در تکالیف چالش برانگیزی درگیر شده و به تبع آن مقاومت و تاب آوری بالایی را برای درگیری به هنگام درخواستهای فزاینده محیطی داشته باشند.