خلاصة:
به رغم مزايای فراوانی که برای صنعتيشدن روستاها برشمرده شده است، وضعيت فعلی صنايع کوچک روستايی ايران نميتواند جوابگوی نيروی کار مازاد بخش کشاورزی، تفاوت چشمگير سطح رفاه روستا و شهر، عدم مهاجرت روستاييان به شهرهای بزرگ، و توسعه اقتصادی و اجتماعی در روستاهای ايران باشد. بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد صنايع کوچک روستايی ايران میتواند نکات مهمی را در زمينه دلايل عدم همسويی صنايع کوچک روستايی ايران با اهداف توسعه روستايی مشخص کند و روشنگر خطوط اساسی برنامهريزی مديران بنگاهها و سياستگذاری دولت باشد. در اين مقاله عوامل مؤثر بر عملکرد صنايع کوچک روستايی ايران به سه دسته عوامل ساختاری، زمينهای و محتوايی دستهبندی شده است. سپس با استفاده از روش توصيفی ـ پيمايشی به بررسی نظر کارشناسانِ توسعه روستايی ايران در زمينه ميزان تأثير هر يک از اين شاخصها بر عملکرد صنايع کوچک روستايی و اولويتبندی هر يک ازآنها پرداخته میشود.
Despite many advantages of rural industrialization، the present situation of rural industries in Iran can not absorb the surplus labour in rural areas، eliminate the considerable difference between the welfare in rural and urban areas، stop rural-urban migration and realize socio-economic development. An examination of factors that affect the performance of small rural industries can identify important points with respect to the reasons of the non convergence of rural small industry with rural development objectives، and delineates the main lines of inter enterprise planning (by enterprise managers) and outer enterprise policies (by government). Therefore، this paper categorized the effective factors on the performance of small rural industries into three structural، contextual and content factors. Then it used exploratory methodology to examine the experts views of rural development issues in Iran with respect to the influence of individual indicators on the performance of small rural industries and their prioritization.
ملخص الجهاز:
بررسي عوامل مؤثر بر عملکرد صنايع کوچک از ديدگاه کارشناسان توسعه روستايي مهرناز امين آقايي ١* تاريخ دريافت : ۱۳۸۷/۶/۳، تاريخ پذيرش : ۱۳۸۸/۲/۷ چکيده به رغم مزاياي فراواني که براي صنعتي شدن روستاها برشمرده شده است ، وضعيت فعلي صنايع کوچک روستايي ايران نمي تواند جوابگوي نيروي کار مازاد بخش کشاورزي ، تفاوت چشمگير سطح رفاه روستا و شهر، عدم مهاجرت روستاييان به شهرهاي بزرگ ، و توسعه اقتصادي و اجتماعي در روستاهاي ايران باشد.
(به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ۱- خصوصيات صنايع کوچک در راستاي اهداف اقتصادي و اجتماعي توسعه پايدار روستايي منبع : يافته هاي پژوهش چارچوب نظري نظريه تامبوتـان (۳) در زمينـه اهميـت صـنعتي شـدن روسـتاها، نظريـه اقتـصاد جمعـي آرتورلوييس (۴) در زمينه اهميت صنايع کوچک روستايي و نظريـه ميـد و ليـدهلم (۵) در زمينه اهميت عوامل مؤثر بر فعاليت بنگاه هـا، در چـارچوب نظـري ايـن تحقيـق مـورد استفاده قرار گرفته اند که در ادامه به صورت کامل تر به بيان آنها مي پردازيم .
اولويت بندي شاخص هاي بعد محتوايي از ديد کارشناسان به ترتيب زير بود: ۱- ضعف مديريت در بنگاه هاي اقتصادي کوچک روستاها؛ ۲- پايين بودن ميزان تحصيلات در بين متقاضيان راه اندازي کسب و کـار کوچـک در روستاها؛ ۳- عدم آشنايي با مهارت هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات در بين مديران بنگـاه هـاي اقتصادي کوچک روستايي ؛ ۴- نامتناسب بودن سازمان هاي موجود با اهداف توسعه در واحدهاي اقتصادي کوچک روستايي ؛ ۵- کمبود نيروي انساني مهارت ديده در صنايع کوچک روستايي ؛ ۶- ناتواني کارآفرينان روستايي در انجـام رقابـت هـاي سـالم و فراگيـر در مقايـسه بـا توليدات بنگاه هاي اقتصادي شهري ؛ ۷- وجود روحيه وابستگي شديد به دريافت يارانه هاي دولتي در بين روستاييان ؛ ۸- نبود روحيه مشارکت در بين اکثر روستاييان ؛ ۹- محدوديت فرهنگ کار در بين برخي از روستاييان ؛ ۱۰- عدم اجراي قوانين کار و تأمين اجتماعي در اکثر بنگاه هـاي اقتـصادي کوچـک در روستاها از طرف کارفرما.