خلاصة:
در این بررسی علل مهاجرت روستاییان به شهرها که نوعی تقسیم بندی داخلی از لحاظ مکان است، با استفاده از نظریه های مهاجرتی موجود به خصوص نظریه اورت لی، لوئیس ـ فی ـ رانیس و وابستگی مورد بحث قرار گرفته است. برای پشتیبانی تجربی از نظریه های موجود، پایان نامه های تحصیلی دانشگاه تهران که در زمینه علل مهاجرت روستاییان به شهرها نوشته شده (جامعه آماری) با استفاده از روش فرا تحلیل بررسی شده اند. در دیدی کلی، علل تاثیرگذار بر مهاجرت روستاییان به شهرها در ایران از چهار بعد؛ اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی، جمعیت شناختی و طبیعی ـ کشاورزی قابل بررسی است که از این میان بعد اقتصادی نقش عمده ای ایفا می کند و پس از آن ابعاد اجتماعی ـ فرهنگی، طبیعی ـ کشاورزی و جمعیت شناختی قرار دارند. ابعاد فوق برحسب عوامل جاذبه، دافعه، تبعی و شخصی قابل تقسیم بندی است که عامل دافعه روستایی بیش از سایر عوامل در مهاجرت روستاـ شهر موثر بوده است و سپس عوامل جاذبه شهری، شخصی و تبعی قرار دارند. دافعه های روستایی نیز بیشتر ابعاد اقتصادی، طبیعی ـ کشاورزی و اجتماعی ـ فرهنگی دارند.
This study reviews causes of rural-urban migration drawing upon existing migration theories including particularly those of E. Lee، and Lewis-Fei-Ranis، as well as dependence theory. Theses on the same discussion، using meta-analysis method، presented in Tehran university، are studied to provide experimental support to the theories.
In a comprehensive perspective، the causes of rural-urban migration may be identified in four aspects: economic، socio-cultural، demographic، and natural-agricultural. The economic aspect takes the first place in significance، while the socio-cultural، natural-agricultural، and demographic aspects gain other degrees of impact respectively. Given a categorization of push/pull factors as well as subordinate/personal factors for each aspect، however، the rural pushing factor reveals to be the most effective factor in the rural-urban migration، followed by the other factorsـــ ie urban pull factors، personal، and subordinate ones، respectively. Most of the rural push factors are due to the economic aspect، while the natural-agricultural and socio-cultural aspects are placed in the lower ranks.
ملخص الجهاز:
"برای درک کلی از جامعة مورد بررسی (از نظر روش ، جامعة آماری ، واحد تحلیل ، زمان تحقیقات و حوزة مطالعات صورت گرفته )، علت های مهاجرت و عوامل تشکیل دهندة این علت ها، در جدول ۱ آورده شده است : جدول ۱ دیدی کلی از موضوع مورد بررسی و اطلاعات لازم برای فراتحلیل پایان - نامه های تحصیلی را در اختیار قرار می دهد.
جدول ۲- توزیع فراوانی پایان نامه های تحصیلی حوزة مطالعه برحسب رشته ومقطع تحصیلی )به تصویر صفحه مراجعه شوی)ملاحظه می شودکه مهاجرت روستا به شهر در بین سه رشتة تحصیلی علوم اجتماعی ، جغرافیا و اقتصاد مورد بررسی قرار گرفته است .
جدول ۴- توزیع فراوانی پایان نامه های تحصیلی حوزة مطالعه برحسب علل مهاجرت از روستا به شهر علت اجتماعی و طبیعی و اقتصادی جمعیت شناسی کل فراوانی فرهنگی کشاورزی تعداد ۵۸ ۲۷ ۷ ۱۴ ۱۰۶ درصد ۵۴/۷ ۲۵/۵ ۶/۶ ۱۳/۲ ۱۰۰ منبع : یافته های پژوهش نمودار ۱ـ توزیع نسبی علل مهاجرت )به تصویر صفحه مراجعه شوی)فرا تحلیل پایان نامه ها نشان می دهد که علل مهاجرت روستاییان به شهرها در چهار بعد عمدة اقتصادی ، اجتماعی ـ فرهنگی ، جمعیت شناسی و طبیعی ـ محیطی قابل دسته - بندی است ."