خلاصة:
معاملات با اشخاص وابسته ممکن است ناقض فرض متعارف‌بودن معاملات بازار شود و به خدشه‌دار شدن قابل اتکا بودن و بیان صادقانه داده‌های حسابداری بینجامد و متعاقب آن، ریسک تجاری مشتریان را که توسط حسابرس ارزیابی شده، افزایش بخشد. بنابراین چنین معاملاتی، احتمالا موجب افزایش بهای خدمات حسابرسی خواهد شد. از طرفی، هزینه‌های حسابرسی برای شرکت‌هایی که با اشخاص وابسته معامله دارند، کمتر خواهد بود؛ زیرا حسابرسان در بررسی این‌گونه معاملات نسبت به معاملات با اشخاص ثالث با دشواری کمتری مواجه می‌شوند. پژوهش حاضر برای فراهم آوردن شواهدی در خصوص تاثیر معامله با اشخاص وابسته بر بهای خدمات حسابرسی انجام گرفته است. افزون بر این، اثر تعاملی رقابت در بازار محصول بر رابطه بین معاملات با اشخاص وابسته و بهای خدمات حسابرسی بررسی شده است.برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از داده‌های مربوط به 112 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1394- 1386 استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه‌ها با بهره‌مندی از الگوی رگرسیون چندمتغیره و داده‌های ترکیبی انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد میان معاملات با اشخاص وابسته و بهای خدمات حسابرسی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و رقابت در بازار محصول، موجب کاهش این رابطه نمی‌شود.
Related-party transactions may violate the assumption of normal market transactions. This will distort the reliability and authentic reflection of accounting data، which will consequently aggravate the customer’s business risk by auditor. Therefore، related-party transactions will probably increase the cost of audit services. On the other hand، audit costs will be lower for companies making related-party transactions. That is because auditors tend to have less difficulty in examining such transactions than those made with third parties. This study is intended to provide evidence about the effect of related-party transaction on the cost of audit services. It is also explored the interactive effect of product market competition on the relationship between related-party transaction and the cost of audit services. The research hypotheses are tested through data from 112 companies listed on the Tehran Stock Exchange (TSE) during 2007-2015. Moreover، the data are analyzed and the hypotheses are tested based on the multivariate regression model and panel data. The results indicates that there is a significantly positive relationship between related-party transactions and the cost of audit services. Meanwhile، product market competition does not mitigate such relationship
(
, 
, 
)
