خلاصة:
واژه دعا در ادبیات دینی در عین سادگی معنا، یکی از عمیقترین مفاهیم عرفانی است.
از بررسی آیات و روایات به دست میآید که اصولا امر خداوند متعال و معصومین
علیهم السلام درباره دعا بهترین دلیل اهمیت این موضوع است؛ پیشوایان معصوم به این
مهم اشتغال داشتهاند وهمواره به آن توصیه وسفارش کردهاند. در تفاوت ساختاری و
محتوایی ادعیه قرآن میبینیم آغاز و نوع درخواست متفاوت است. همچنان که در
بررسی محتوایی، تفاوتهایی مشهود است. این پژوهش در صدد بیان تفاوتهای ظریف
ساختاری ومحتوایی ادعیه قرآنی است.
ملخص الجهاز:
"آیاتی که درخواست کننده بعد از طلب آمرزش برای خود، آمرزش والدین ومؤمنان را نیز ذکر میکند: رب اغفر لی و لوالدی و لمن دخل بیتی مؤمنا و للمؤمنین و المؤمنات پروردگارا برمن وپدر ومادم وهر مؤمنی که در سرایم در آید، برمردان و زنان با ایمان ببخشای(نوح :٢٨) علامه در ذیل آیه آورده «منظور از « لمن دخل بیتی» مؤمنین از قوم او است و منظور از جمله «و للمؤمنین و المؤمنات » تمامی زنان و مردان مؤمن تا روز قیامت است » و در آیه قال رب اغفر لی و لأخی و أدخلنا فی رحمتک موسی گفت : پروردگارا، من و برادرم را بیامرز و ما را در پناه رحمت خود درآور و تو مهربانترین مهربانانی(اعراف :١٥١)این آیه شریفه دعای موسی علیه السلام / است که طلب مغفرت او منحصر در صورت ارتکاب گناه نیست ، بلکه در جایی هم که کسی گناهی مرتکب نشده طلب مغفرت معنا دارد.
٣. آیاتی که پیامبران جهت نفرین کافران ، خدا را فراخوانده اند و از خداوند درخواست عذاب میکنند: قال نوح رب لا تذر علی الأرض من الکافرین دیاراو / نوح گفت : پروردگارا، هیچ کس از کافران را بر روی زمین مگذار (نوح :٢٦) این آیه نفرین نوح علیه السلام بر مردم قومش بوده چرا که از او نافرمانی کردند و جمله مما خطیئاتهم أغرقوا، جمله معترضه ای است که بین دو فقره از نفرین آن حضرت فاصله انداخته ، تا اشاره کند به اینکه هلاکتشان به خاطر آن خطاهایی بوده که نوح علیه السلام آنها را بر شمرده و نیز برای این بود که زمینه را برای نفرین بعدی خود و درخواست هلاکت علیه آنان فراهم سازد و روشن شود که غرق شدن قوم استجابت 23 نفرین آن حضرت بوده است و این عذاب تا آخرین نفرشان را هلاک کرد."
(
, 
, 
)
