خلاصة:
بررسی روند تغییرات پدیدههای اقلیمی و هواشناسی در درازمدت اهمیت ویژهای در مطالعات تغییر اقلیم و آشکار سازی آن دارد. در این پژوهش جهت شناسایی و دستیابی به روند تغییرات فراوانی روزهای شرجی در نیمه جنوبی ایران، دادههای ساعتی فشار جزئی بخار آب مربوط به 15 ایستگاه همدید نیمه جنوبی ایران برای یک دوره آماری 30 ساله (2009 - 1980) از سازمان هواشناسی ایران اخذ شد. بعد از اخذ دادها و تشکیل بانک اطلاعاتی آن، بر اساس آستانه فشار جزئی بخار آب برابر یا بیشتر از 8/18 هکتوپاسکال فراوانی روزهای شرجی در دو مقیاس زمانی فصلی و سالانه برای تمام ایستگاههای مورد مطالعه استخراج شدند. جهت آشکار سازی روند تغییرات فراوانی روزهای شرجی نیز از روش ناپارامتریک برآورد کننده شیب سنس بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که در سه فصل پاییز، زمستان و بهار هیچگونه روند معناداری در فراوانی روزهای شرجی در ایستگاههای مورد مطالعه در سطح احتمالاتی 95 درصد مشاهده نشد. در فصل تابستان تنها ایستگاهی که روند معناداری در آن مشاهده شد ایستگاه دزفول (شیب روند: 05/ 1-) بود که جهت روند آن نیز کاهشی بوده است. در مقیاس سالانه هم تنها در چهار ایستگاه کرمان (شیب روند: 1/ 0-)، دزفول (شیب روند: 46/ 1-)، ایرانشهر (شیب روند: 08/ 1-) و زاهدان (شیب روند: 16/ 0-) روند معناداری در فراوانی روزهای شرجی مشاهده شد که این روند برای هر چهار ایستگاه یک روند کاهشی بوده است.
ملخص الجهاز:
در این پژوهش جهت برآورد نمودن روند تغییرات در فراوانی روزهای شرجی ایستگاه - های نیمه جنوبی ایران در دو مقیاس فصلی و سالانه از روش ناپارامتریک تخمینگر شیب سنس استفاده شده است .
گافن و روس با استفاده از داده های ساعتی، روند مقادیر فصلی و ماهانه پارامترهایی همچون دما، نقطه شبنم ، رطوبت نسبی و رطوبت ویژه را در ایالات متحده آمریکا مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که روند رطوبت ویژه و نقطه شبنم در فصول زمستان ، بهار و تابستان یک روند افزایشی بوده و میزان روند رطوبت نسبی از روند رطوبت ویژه کمتر بوده است ( :١٩٩٩ ,Gaffen and ross 1- Intergovenmental Pannel on Climate Change 3 - Dammen ٨١١).
در این تحقیق تلاش بر آنست که با استفاده از روش ناپارامتریک تخمینگر شیب سنس ، بررسی روند تغییرات فصلی و سالانه فراوانی روزهای شرجی در گستره نیمه جنوبی ایران توجه شود، لذا در این مطالعه ، روند یابی این رخداد اقلیمی در ١٥ ایستگاه همدید در بازه زمانی سی ساله (٢٠٠٩- ١٩٨٠) مورد بررسی قرار خواهد گرفت .
در پایان برای ارزیابی و آشکار سازی روند تغییرات فراوانی روزهای شرجی در ایستگاههای منتخب نیمه جنوبی ایران از روش ناپارامتریک برآورد کننده شیب سنس استفاده شد که در زیر جبر ریاضی و آماری این روش نیز آورده شده است (٢٠١٢ ,.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ٤- نمودار روند تغییرات فراوانی روزهای شرجی در ایستگاه دزفول برای فصل تابستان - منبع : یافته های نگارندگان ، ١٣٩٦.
(
, 
, 
)
