خلاصة:
تحقیق حاضر با هدف بررسی الزامات تأمین و تنوعبخشی منابع مالی دانشگاههای دولتی به روش توصیفی- پیمایشی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش 157 نفر از صاحبنظران آموزش عالی و دستاندرکاران دانشگاههای دولتی بودند که 112 نفر از آنها به روش تصادفی طبقهای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محققساخته مشتمل بر 78 گویه بود. روایی محتوایی پرسشنامه توسط صاحبنظران و روایی سازه آن با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی سنجیده شد. میزان پایایی پرسشنامه با آزمون آلفای کرونباخ 97/0 محاسبه شد. برای تحلیل دادهها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (t تکنمونهای و آزمون فریدمن) استفاده شد. یافتهها نشان داد که از دیدگاه پاسخدهندگان، برای تأمین و تنوعبخشی منابع مالی دانشگاههای دولتی، تمامی الزامات از اهمیت بالا برخوردارند. همچنین نتایج نشان داد در سطح کلان، الزامات سیاستگذاری- راهبردی دارای بیشترین اهمیت و الزامات مالی- اقتصادی دارای کمترین اهمیت هستند. در سطح خرد نیز الزامات انگیزشی و الزامات ساختاری به ترتیب از بیشترین و کمترین اهمیت برخوردارند. با عنایت به اینکه الزامات تدوین شده، از پیشبایستهای تأمین و تنوعبخشی مالی دانشگاهها است، مسئولان و دستاندرکاران دانشگاهی باید در برنامهریزیهای خود برای کسب درآمد، آنها را مطمح نظر قرار دهند.
ملخص الجهاز:
با عنايت به اينکه الزامات تدوين شده ، از پيش بايست هاي تأمين و تنوع بخشي مالي دانشگاه ها است ، مسئولان و دست اندرکاران دانشگاهي بايد در برنامه ريزيهاي خود براي کسب درآمد، آنها را مطمح نظر قرار دهند.
Riechi فعاليت هاي سنتي دانشگاه سبب شده است تا اين مراکز به دنبال روش هاي جايگزين تأمين سرمايه باشند (جانسون ١ و همکاران ، ٢٠٠٥، ٢٧٢) آنها مجبور به اتخاذ روش هاي جديد در عرصه آموزش و پژوهش ازجمله پذيرش دانشجويان آزاد، برگزاري دوره هاي آموزش کاربردي، ارائه خدمات مشاوره ، استفاده از اعتبارات بين المللي و درنهايت پذيرش ايده توجه به بازار از طريق عرضه نتايج تحقيقات دانشگاهي شدند (هاشم زاده ، ١٣٨٨، ٤-٣).
روشن (١٣٩٢) در تحقيق خود براي افزايش استقلال مالي و کسب درآمدهاي اختصاصي دانشگاه ، راهکارهاي متعددي ارائه کرده است : واگذاري بخشي از اختيارات هيئت امنا به رؤساي دانشگاه ها، تبيين دقيق بند الف ماده ٤٩ قانون برنامه پنجم توسعه و تعيين حوزه مسئوليت ارگان هاي مختلف ، انتخاب حداقل يک نفر از اعضاي هيئت امناي دانشگاه ها از ميان مديران صنايع ، تشويق دانشگاه هايي که درآمد اختصاصي بيشتري کسب مي کنند، برگزاري کارگاه هاي آموزشي اقتصاد آموزش عالي و تخصيص بهينه بودجه براي رؤساي دانشگاه ها ازجمله اين موارد است .
از سوي ديگر براي تحقق درآمدهاي ياد شده ، دولت و وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري به عنوان برنامه ريزان و سياست گذاران در سطح کلان و مسئولان و دست اندرکاران دانشگاهي در سطح خرد بايد پيش بايست ها و الزامات تنوع بخشي منابع مالي دانشگاه هاي دولتي را شناخته و در تصميم گيريهاي خود دخيل کنند.
Financing of higher education in Africa: A case of Ethiopia public universities revenue diversification strategies.