ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻮﺗﻪ و ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼط ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ذرت و ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﯿﺮﻓﺖ مقالة

ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﯽ اﻣﮑﺎن ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ و ذرت، اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ در ﺳﺎل 1389 در ﻣﺰرﻋﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ واﺣﺪ ﺟﯿﺮﻓﺖ )ﺑﺎ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ 27 درﺟﻪ و 30 دﻗﯿﻘﻪ ﺷﻤﺎﻟﯽ و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ 57 درﺟﻪ و 25 دﻗﯿﻘﻪ ﺷﺮﻗﯽ( اﺟﺮا ﺷﺪ. آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺮت ﻫﺎی ﻧﻮاری در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮک ﻫﺎی ﺗﺼﺎدﻓﯽ در ﺳﻪ ﺗﮑﺮار اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﮐﺮت ﻫﺎی ﻋﻤﻮدی ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎﺷﺖ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻨﺞ ﺳﻄﺢ ﮐﺸﺖ ﺧﺎﻟﺺ ذرت، ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ذرت (75 0/0): ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ (25 0/0)، ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ذرت (50 0/0): ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ (50 0/0)، ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ذرت (25 0/0): ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ (75 0/0)و ﮐﺸﺖ ﺧﺎﻟﺺ ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ و ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻮﺗﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺮت اﻓﻘﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه )ذرت، ﻫﺸﺖ ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ و ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ،10 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ(، ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 25 درﺻﺪ ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﻘﺪار ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه )ذرت، ﺷﺶ ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ و ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ،7/5 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ( و ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 25 درﺻﺪ ﺑﯿﺶ از ﻣﻘﺪار ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه ذرت،10 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ و ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ،12/5 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ( اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪ. ﺻﻔﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ رﯾﺨﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ، ﻋﻤﻠﮑﺮد و اﺟﺰای ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ ﺑﺮای ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی و ﺛﺒﺖ ﺷﺪ. ﺟﻬﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﻧﯿﺰ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد زراﻋﯽ و رﻗﺎﺑﺘﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط، ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ داری ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ ﻧﺪاﺷﺖ اﻣﺎ در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﻨﺞ درﺻﺪ روی ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ ذرت ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ دار ﮔﺬاﺷﺖ و در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﮐﺸﺖ ﺧﺎﻟﺺ ذرت )ﺑﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮد 8615 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر( اﻓﺰﯾﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 50 ،25 و 75 درﺻﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮد ذرت ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﺎدل 22/5 ،17/1 و 35/7 درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ. در ﺑﯿﻦ اﺟﺰای ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ، ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﺗﻨﻬﺎ در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﻨﺞ درﺻﺪ ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﮐﭙﺴﻮل ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ داری ﮔﺬاﺷﺖ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻬﻢ ذرت در ﻣﺨﻠﻮط، ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﯽ دار ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ در ﮐﭙﺴﻮل ره ﺑﻪ دﻧﺒﺎل داﺷﺖ. در ﺑﯿﻦ اﺟﺰای ﻋﻤﻠﮑﺮد ذرت، ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﺗﻨﻬﺎ در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﯾﮏ درﺻﺪ ﺑﺮ وزن ﺗﮏ داﻧﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ داری ﮔﺬاﺷﺖ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻬﻢ ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ در ﻣﺨﻠﻮط ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻣﻌﻨﯽ داری ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ وزن ﺗﮏ داﻧﻪ ذرت ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺸﺖ ﺧﺎﻟﺺ )0/216 ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم( ﺷﺪ. ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻮﺗﻪ در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﯾﮏ درﺻﺪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ در ﺑﻮﺗﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ داری ﮔﺬاﺷﺖ. اﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻮﺗﻪ از 7/5 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻪ 10 و 12/5 ﺑﻮﺗﻪ، ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ در ﺑﻮﺗﻪ از 31/05 ﮔﺮم ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻪ 25/08 و 18/27 ﮔﺮم در ﺑﻮﺗﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺖ. اﻟﺒﺘﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻌﺪاد ﺑﻮﺗﻪ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ، ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ در ﻫﮑﺘﺎر ﻣﻌﺎدل 2554- 2319 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﯽ داری ﺑﯿﻦ ﺳﻄﻮح ﻣﻮرد ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻮﺗﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ذرت ﻧﯿﺰ، ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻮﺗﻪ )در ﻣﺤﺪوده ﺷﺶ ﺗﺎ 10 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ( ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽ داری ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد ذرت ﺑﺮ ﺟﺎی ﻧﮕﺬاﺷﺖ.LER در ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﯾﮏ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﺮﺗﺮی ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﮏ ﮐﺸﺘﯽ در اﯾﻦ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﮐﺸﺖ ﺑﻮد. ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﺰﯾﺖ (2.14 =LER) ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮل داﻧﻪ ﺑﺎ ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ (50 0/0) ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﻢ 12/5 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ +ذرت )50 0/0( ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﻢ 10 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ. در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻫﺪف ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ و ذرت ﺑﺎﺷﺪ، ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺸﺖ ﺧﺎﻟﺺ اﯾﻦ دو ﮔﯿﺎه (8.32 =AYL) و ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺳﻮدﻣﻨﺪی(1.21=IA) ﺑﺎ ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ (25 0/0) ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﻢ 10 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ + ذرت (75 0/0) ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﻢ 10 ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ + ذرت (75 0/0) ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﻢ کشت ﺑﻮﺗﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺣﺎﺻﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

In order to investigate the possibility of intercropping cowpea and maize, the experiment in 1389 in the research field of Islamic Azad University Jiroft (latitude 27 degrees 30 minutes north and longitude 57 degrees 25 minutes East) was conducted. 0/0), intercropping of maize (50 0/0): cowpea (50 0/0), intercropping of maize (25 0/0): cowpea (75 0/0) and the pure culture of cowpea and plant density as Kurt horizontal three levels of density recommended amount (corn, eight plants per square meter and cowpea, 10 plants per square meter), a density of 25% less than the recommended dose (maize, six plant m and cowpea, 5/7 plants per square meter) and (d) Compacting to 25% more than the recommended dose (corn, 10 plants per square meter and cowpea, 5/12 plants per square meter) was allocated. different morphology, yield and yield components for both measured and recorded had a significant effect compared to monoculture corn (with a yield of 8615 kg per hectare) of cowpea increased by 25, 50 and 75 and increasing the share of cowpea in the mix to significantly reduces the weight of a single grain maize monoculture (216/0 mg) plants probability level in Percent on grain yield of cowpea plant a significant effect, however, this effect so that by increasing the density of 5/7 plants per square meter respectively 10 and 12.5 per plant, grain yield per plant from 05/31 grams respectively. to 08/25 and 27/18 grams per plant reduce the number of plants per unit area, led to cowpea grain yield per hectare of 2554- 2319 kg per hectare changed and there is no significant difference between levels of density. in relation to corn, plant density changes (in the range of six to 10 plants per square meter) on the cultivation of corn left no.LER in different treatments Lot higher than the one that shows the superiority of intercropping to monoculture cropping patterns was in the advantage (14.2 = LER) to produce corn intercropping with cowpea (50 0/0) at a density of plant 5/12 m + maize (50 0/0) was obtained with a density of 10 plants per square meter if the purpose cowpea and maize intercropping is, the results of this study showed that the best combination of performance, with the highest increase compared to net culture two plants (32.8 = AYL) and the most useful (21.1 = IA) with intercropping of cowpea (25 0/0) at a density of 10 plants per square meter + maize (75 0/0) at a density of 10 plants m square + maize (75 0/0) with a density of eight plants per square meter Will be the principle.

"در بین اجزای عملکرد دانه لوبیا چشم بلبلی ، نسبت های مختلف کشت مخلوط تنها در سطح احتمال پنج درصد بر تعداد دانه در کپسول تأثیر معنی داری گذاشت و افزایش سهم ذرت در مخلوط ، کاهش معنی دار تعداد دانه لوبیا چشم بلبلی در کپسول ره به دنبال داشت . در بین اجزای عملکرد ذرت ، نسبت های مختلف کشت مخلوط تنها در سطح احتمال یک درصد بر وزن تک دانه تاثیر معنی داری گذاشت و افزایش سهم لوبیا چشم بلبلی در مخلوط به نحومعنی داری موجب کاهش وزن تک دانه ذرت نسبت به کشت خالص (٠/٢١٦ میلی گرم ) شد. هدف از این پژوهش ، بررسی کشت مخلوط ذرت - لوبیا چشم بلبلی، استفاده بهینه از منابع موجود، کاهش خسارت ناشی از عوامل نامساعد محیطی، بهره برداری بیشتر از واحد سطح و در نهایت همسویی با نظام های طبیعت در جهت ایجاد یک اکوسیستم زراعی پایدار بوده است . Evaluation of four improved soybean varieties under different planting pattern date in relayed cropping systems with maize under soybean /maize /cassava intercrop. Performance of maize in intercropping systems with soybean under different planting patterns and nitrogen levels. Investigating the Effect of Plant Density and Mixing Ratio on the Performance of Intercropping of Maize and Cowpea in Jiroft Region Alireza Khalesi Graduated from Islamic Azad University, Branch of Jiroft, and working as an expert in Agricultural Jihad Organization of the South of Kerman."