خلاصة:
هدف از پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه اثر بازیهای انفرادی و گروهی بر توجه و حافظه کوتاهمدت کودکان کمتوانذهنی آموزشپذیر بود. بدینمنظور، 36 دانشآموز کمتوانذهنی از میان دانشآموزان مدرسه استثنایی "اندیشه" استان قزوین (با دامنه سنی تقویمی هشت تا 15 سال؛ سن عقلی هفت تا 10 سال؛ ضریب هوشی 50 تا70) به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شدند و پس از همتاسازی به سه گروه کنترل، بازیهای انفرادی و بازیهای گروهی تقسیم گردیدند. طرح این پژوهش نیمهتجربی بوده و بهصورت پیشآزمون ـ پسآزمون اجرا شده است. دادهها با استفاده از خردهآزمون ارقام وکسلر کودکان (حافظه کوتاهمدت) جمعآوری شده و با استفاده از تحلیل کوواریانس با سطح معناداری (P<0/05) تجزیهوتحلیل گردید. نتایج نشان میدهد که بازیهای گروهی و انفرادی اثر معناداری بر حافظه کوتاهمدت کودکان کمتوانذهنی آموزشپذیر دارد؛ بنابراین، در برنامه ریزیهای آموزشی برای این کودکان می توان از بازیهای حرکتی در دو مدل گروهی و انفرادی جهت تقویت حافظه کوتاه مدت استفاده کرد.
ملخص الجهاز:
"همچنین، صلاح و همکاران (2013) در پژوهش خود گزارش کردند که بازیهای رایانهای بر افزایش حافظة فعال دانشآموزان دارای اختلال نقص توجه ـ بیشفعالی<FootNote No="73" Text=" Attention Deficit Hyperactivity Disorder) ADHD)"/> اثری مثبت داشته و باعث افزایش میزان حافظة فعال این قبیل از دانشآموزان میشود (13)؛ ازاینرو، گسترش فعالیتهای بدنی بین این کودکان که معمولا از نظر حرکتی نیز از همسالان خود عقب هستند، میتواند تأثیر مثبتی بر عملکرد شناختی داشته باشد که این امر نویدبخش زندگی پربارتری برای این قشر از افراد جامعه خواهد بود.
این پژوهشگر بین حرکات ورزشی یوگا و حرکات ریتمیک (که بهصورت انفرادی و گروهی صورت گرفت) تفاوت معناداری را مشاهده نکرد؛ اما مهرداد (1389) در پژوهشی با عنوان &quot;تأثی ر بازیدرمانی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان کمتوانذهنی&quot;به این نتیجه دست یافت که بازیهای گروهی، تأثیر بهتر و معنادارتری بر بهبود پیشرفت تحصیلی دارد که این امر با نتایج پژوهش حاضر مغایر میباشد (25)؛ بااینحال، شاید نتوان بهبود حافظه را با بهبود پیشرفت تحصیلی مقایسه نمود؛ اما بنابر نظر پژوهشگران، مکانیسمهای بهبود حافظه میتواند باعث بهبود پیشرفت تحصیلی دانشآموزان شود؛ ازاینرو، میتوان استنباط نمود که اگر ورزشهای انفرادی بهتنهایی انجام گیرد و فرد تحتانگیختگی روانی این موضوع قرار نگیرد که تحتمشاهدۀ دیگران بوده و افراد درمورد عملکرد وی قضاوت میکنند، ممکن است بر حرکات خود تمرکز نکرده و کیفیت حرکت برای او مهم نباشد که دراینصورت، مکانیسمهای حسی ـ حرکتی حرکات، کمتر تحریک شده و پیشرفت حافظه و یادگیری فرد کمتر میشود؛ اما در حرکات انفرادی که فرد تحتمشاهدۀ دیگران قرار دارد، ممکن است بر حرکت خود متمرکز شده و سعی کند بهترین عملکرد را به نمایش گذارد که دراینصورت، این احتمال وجود دارد که تفاوتی بین ورزشهای گروهی و انفرادی مشاهده نشود.
M. Sc. of Motor Behavior, Islamic Azad University of Karaj Received: 2016/06/04 Accepted: 2017/01/01 Abstract The aim of this study was to compare the effect of individual and team plays on attention and short-term memory of educable mentally retarded children."