خلاصة:
هدف پژوهش حاضر بررسی کارایی درمان فراشناختی بر علائم آسیبشناختی و شدت اضطراب مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر بود. در این مطالعه از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه استفاده شد. سه زن و دو مرد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختاریافته براساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی DSM-IV برای محور یک به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و پس از احراز شرایط لازم در این پژوهش شرکت کردند. درمان فراشناختی به مدت 8 تا 12 جلسه هفتگی به کار گرفته شد و مرحله پیگیری نیز طی 6 و 12 ماه پس از پایان درمان دنبال شد. پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر (GADQ-IV)، پرسشنامه اضطراب بک (BAI) و پرسشنامه اضطراب صفت به عنوان ابزار ارزشیابی در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به کار گرفته شدند. به منظور تحلیل دادهها، از روش فرمول درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا (RCI) استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر درمان فراشناختی بر آماجهای درمان (علائم اختلال اضطراب فراگیر و شدت اضطراب) در مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر معنادار است و درمان فراشناختی در کاهش علائم اختلال اضطراب فراگیر از کارایی لازم برخوردار است.
ملخص الجهاز:
از آنجایی که تاکنون به رقم دقیقی درمورد میزان کلی شیوع آن در ایران اشاره نشده است ، در این مورد تنها میتوان به اطلاعات برخی مطالعات از جمله پژوهش انجام شده براساس نمونه ای از شهرستان ارسنجان ، با رقم ٢/٧٦ درصد (٣/١٩ در زنان و ٢/٤٢ در مردان ) (حسن شاهی و همکاران ، ١٣٨٢)، نطنز اصفهان با رقم ٥/٤ ( ٨/٣ در زنان و ٢/٥ در مردان ) (امیدی و همکاران ، ١٣٨٢)، استان کرمان ، با رقم ٢/٢٥ (٠/٩٣ در مردان ، ٣/٥٨ در زنان ) ( محمدی و همکاران ، ١٣٨٤) و بررسی مربوط به شیوع GAD در نمونه ای از استان هرمزگان ، با میزان ٣/٨٨ (٥/٤٩ زن و ٢/٢٣ مرد) (محمدی و همکاران ، ١٣٨٠) اشاره کرد.
نتایج مطالعات انجام شده در ایران نیز که اغلب اثر این روش درمانی را بر نگرانی و مولفه های فراشناختی مورد ارزیابی قرار داده اند، بیانگر مناسب بودن این نوع مداخله برای GAD هستند (شفیعی و همکاران ، ١٣٩١؛ حسینی و همکاران ، ١٣٩٣؛ سلمانی و همکاران ، ١٣٩٣).
همچنین ، در راستای تایید یافته های پیشین ، به ارزیابی کاهش علائم در افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر (با کاربرد مقیاس متفاوت ) پرداخته شد و نتایج در دوره پیگیری طولانیتری (شش (همه آزمودنیها) و دوازده ماه (سه آزمودنی) پس از اتمام مداخله ) نسبت به مطالعات مشابه داخلی گزارش شد.
مقایسه نمرات مراجعان در GADQ-IV و STAI-T <رجوع شود به تصویر صفحه> / / </رجوع شود به تصویر صفحه> به طور کلی نتایج پژوهش نشان میدهد که به دنبال یک دوره درمان فراشناختی نمرات مربوط به علائم اختلال اضطراب فراگیر و همچنین اضطراب صفت آزمودنیها طی جلسات درمان کاهش نشان داده و این کاهش در مرحله پیگیری نیز حفظ شده است .
Recovery states in generalized anxiety disorder following psychological therapy: An analysis of clinically significant change in the STAI-T across outcome studies since 1990.