خلاصة:
امروزه، سازمان ها به اهمیت نوآوری برای بقای بلند مدت و پیشتازی در عرصه رقابت پی برده اند و نوآوری و خلاقیت به یکی از دغدغه های مدیران تبدیل گشسته است. همه مدیران به دنبال ایجاد سازمان نوآور هستند اما سوال اصلی این است که چرا علی رغم تلاشهای زیاد، نوآوری در سازمان ها کم است. از سوی دیگر اصلی ترین عامل در شکل دهی رفتارها در هر سازمانی فرهنگ سازمانی است. درک فرهنگ از این جهت اهمیت دارد که یک مجموعه از عوامل قوی، پنهان و اغلب ناخوداگاه را شامل می شود که اگر این عوامل درک نشوند، میتوانند هر تلاشی را برای هدایت رفتار سازمان در جهت اهداف مطلوب از بین ببرند. به این ترتیب فرهنگ نوآوری به عنوان مهمترین عامل در بروز رفتارهای نوآورانه تلقی می شود. از اینرو تحقیق حاضر درصدد شناسایی مکانیزمهای توسعه فرهنگ نوآوری است. این تحقیق با رویکرد آمیخته صورت گرفته است. در بخش کمی با استفاده از ابزار پرسشنامه، وضعیت موجود ابعاد مختلف فرهنگ نوآوری شناسایی شد و در بخش کیفی با استفاده از ابزارمصاحبه، در خصوص مکانیزمهای موثر برای توسعه فرهنگ نوآوری، مصاحبههای نیمه ساختار یافته ای با ۲۷۶ نفر از کارکنان صورت گرفت. در نهایت دو مکانیزم اصلی که خود شامل ابعاد مختلفی بودند به عنوان مکانیزمهای توسعه فرهنگ نوآوری شناسایی شد.
ملخص الجهاز:
با اين وجود، از سويي فرهنگ سازماني يکي از اهرم هاي تئوريک مورد نياز براي درک سازمان هاست و از سوي ديگر شناخت فرهنگ سازماني و آثار آن بسيار دشوار است زيرا اساسا فرهنگ سازماني پيچيدهتر و آشفته تر از نوع شناسيهاي ارائه شده در بيشتر طرحهاي تحليل فرهنگي موجود هستند (١٠ ,٢٠١٤ ,Taylor).
بر اساس اين سطح بندي فرهنگ سازماني، برخي مطالعات عناصر جداگانه مورد انتظار در فرهنگ هاي حامي نوآوري را به شرح زير ميدانند: ارزشها و باورها و مفروضات: ابتکار عمل ، خلاقيت و ريسک پذيري، مهم و مورد انتظار هستند؛ همه مشارکت کنندگان مورد اعتماد هستند و همکاري همه اهميت دارد؛ همه افراد شامل مشتريان، ذينفعان کليدي و اعضاي واحدهاي مختلف بايد در فرايندهاي نوآوري مشارکت داشته باشند؛ تغيير سازماني انرژي بخش است و بايد پذيرفته شود و نبايد در مقابل آن مقاومت شود.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ١: ابعاد فرهنگ نوآوري (٢٠٠٥,٤٣ ,Jassawalla and Sashittal برخي محققان، براي ايجاد يک فرهنگ مرتبط با نوآوري، يک فرايد سه مرحله اي را مطرح کردند: شناسايي زمينه هاي نوآوري؛ بررسي عناصر رايج در محيط اجتماعي-روان شناختي شامل ارزش ها، باورها، مفروضات: در زمينه هايي که فرايندهاي نوآوري وجود دارد، ارزش ها و عقايد موافق همکاري، خلاقيت و ريسک پذيري است ؛ شناسايي مصنوعات فرهنگي: اين مصنوعات اهميت زيادي دارند زيرا نشانه هاي قابل مشاهدهاي هستند که مي توانند براي کشف عناصر پيچيده و غير قابل مشاهده فرهنگ بکار روند.