خلاصة:
ﻫﺪف: ﻫﺪف ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦ اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ درﻣﺎﻧﮕﺮی ﻣﺎدران ﺑﺮ ﻣﺸﮑﻼت ﻋﺎﻃﻔﯽ-رﻓﺘﺎری و رﻓﺘﺎر ﺟﺎﻣﻌﻪﭘﺴﻨﺪ ﮐﻮدﮐﺎن 3 ﺗﺎ 6 ﺳﺎﻟﻪﺷﺎن ﺑﻮد. روش: روش ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﯿﻤﻪآزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﺎ ﻃﺮح ﭘﯿﺶآزﻣﻮن، ﭘﺲآزﻣﻮن و ﭘﯿﮕﯿﺮی ﺷﺶ ﻣﺎﻫﻪ و ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری 769 ﮐﻮدک در ﻣﻬﺪﮐﻮدکﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺑﻬﺎران، ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﺎن، ﮔﻞﻫﺎی اﻣﯿﺪ، ﻣﺎدر و ﻓﺮﺷﺘﻪ زﯾﺮ ﻧﻈﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺰﯾﺴﺘﯽ ﺷﻬﺮ ﺷﺎﻫﯿﻦدژ در ﭘﺎﯾﯿﺰ 1392-1393 ﺑﻮد. از ﻣﯿﺎن آنﻫﺎ 60 ﮐﻮدک ﮐﻪ دارای ﻣﻼکﻫﺎی ﻣﺸﮑﻼت ﻋﺎﻃﻔﯽ-رﻓﺘﺎری ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪروش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی در دﺳﺘﺮس اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﻪﺗﺼﺎدف در دو ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ و ﮔﻮاه ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. اﺑﺰار ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﻋﺎﻃﻔﯽ-رﻓﺘﺎری ﮐﻮدﮐﺎن ﮔﻮدﻣﻦ )2001( و 12 ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ درﻣﺎﻧﮕﺮی آﻗﺎﯾﻮﺳﻔﯽ )1380( ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﻔﺘﻪای ﺳﻪ ﺑﺎر، ﻫﺮﺟﻠﺴﻪ 90 دﻗﯿﻘﻪ در ﻣﻮرد ﻣﺎدران اﺟﺮا ﺷﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ درﻣﺎﻧﮕﺮی ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﻤﺮهﻫﺎی ﻣﺸﮑﻼت ﻋﺎﻃﻔﯽ-رﻓﺘﺎری ﮐﻮدﮐﺎن ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ را ﮐﺎﻫﺶ )495/91= P<0/001 ،F( و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﻤﺮهﻫﺎی رﻓﺘﺎر ﺟﺎﻣﻌﻪﭘﺴﻨﺪ آنﻫﺎ را اﻓﺰاﯾﺶ )131/44= P<0/0001 ،F( و ﻧﺘﯿﺠﻪ درﻣﺎن در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﮕﯿﺮی ﭘﺎﯾﺪار ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ )0/945=P<0/0001 ،F(. ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮی: ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ درﻣﺎﻧﮕﺮی را روش ﻣﻮﺛﺮی داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪای و ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻨﯿﺪﮔﯽ واﻟﺪﯾﻦ و ﻣﺮﺑﯿﺎن، ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺸﮑﻼت ﻋﺎﻃﻔﯽ-رﻓﺘﺎری و ﻧﯿﺰ ﺑﻬﺒﻮد رﻓﺘﺎر ﺟﺎﻣﻌﻪﭘﺴﻨﺪ ﮐﻮدﮐﺎن ﺷﻮد.
ملخص الجهاز:
ابزار پژوهش پرسشنامه مشکلات عاطفي-رفتاري کودکان گودمن (٢٠٠١) و ١٢ جلسه مداخله مبتني بر مقابله درمانگري آقايوسفي (١٣٨٠) بود که هفته اي سه بار، هرجلسه ٩٠ دقيقه در مورد مادران اجرا شد.
يافته ها: يافته ها نشان داد که مقابله درمانگري ميانگين نمره هاي مشکلات عاطفي-رفتاري کودکان گروه آزمايش را کاهش (٤٩٥/٩١= F، ٠٠٠١>P) و ميانگين نمره هاي رفتار جامعه پسند آن ها را افزايش (١٣١/٤٤= F، ٠٠٠٠١>P) و نتيجه درمان در مرحله پيگيري پايدار مانده است (٠٩٤٥=F، ٠٠٠٠١>P).
خوشابي، فرزادفر، کاکاسلطاني، پوراعتماد و نيک خواه (١٣٨٩) نشان دادند وجود مشکلات رفتاري در کودک، منجر به افزايش معنادار تنيدگي و راهبردهاي مقابله اي هيجان مدار و غيرموثر در مادران ميشود.
در پژوهش حاضر نيز با طرح اين سوال ها که آيا پيشگيري از موقعيت مخاطره آميز تنيدگي بالاي والديني از طريق مقابله درمانگري، مشکلات عاطفي-رفتاري کودکان را کاهش ميدهد؟ آيا اين مداخله بر افزايش توانمنديها و رفتار جامعه پسند کودکان نيز تاثير مثبت دارد؟ فرضيه هاي زير آزمون شد.
Family resilience 11 انجام شده هم سو با اين پژوهش در مورد مقابله درمانگري مادران و به ويژه اثر آن بر رفتار کودک ، ميتوان به يافته هاي مطالعه آقايوسفي و علاقبند (١٣٩١)، آقايوسفي و زارع (١٣٨٨)، خوشابي و همکاران (١٣٨٩) و مطيعي و همکاران (١٣٩٠) اشاره کرد که نشان دادند مقابله درمانگري روش هاي مقابله اي دوريجويي و گريز و اجتناب آزمودنيها را کاهش و روش هاي خودمهارگري و جستجوي حمايت اجتماعي و بازبرآورد مثبت آن ها را افزايش ميدهد.