خلاصة:
آموزش مجازی، فرصتی بی بدیل برای رویارویی با محدودیت های آموزش حضوری، تحقق آرمان آموزش برای همه و زمینه سازی برای توسعه پایدار و متوازن در کشور است. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل ادراک و تجربه زیسته دانشجویان و استادان دانشگاه از چالش های آموزش مجازی در نظام آموزش عالی انجام شده است. بدین منظور با بهره گیری از روش کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی به شناسایی و بازنمایی پدیده مورد بررسی پرداخته شد. داده ها با استفاده از نمونه گیری هدف مند و مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته با بیست نفر از دانشجویان و مدرسان دوره های مجازی دانشگاه تهران گردآوری شد و به روش کلایزی تحلیل گردید. در شانزدهمین مصاحبه، اشباع نظری داده ها حاصل شد. اما، به منظور اعتباربخشی یافته ها، مصاحبه ها تا بیستمین نفر ادامه یافت. تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها، منجر به شناسایی 5 مقوله اصلی گردید که شامل چالش های «مربوط به دانشگاه»، «مربوط به استاد»، «مربوط به دانشجو»، «مربوط به سامانه» و «مربوط به کلاس» است. یافته ها نشان داد که آموزش های مجازی در نظام آموزش عالی با چالش های متنوع و متفاوتی مواجه هستند و تا رسیدن به شرایط بهینه، فاصله دوچندانی داشته و بهبود کیفیت آن، مستلزم نگاه جدی متولیان و دوری از طرز تلقی آموزش درجه دوم به این قبیل آموزش ها است.آموزش مجازی، فرصتی بیبدیل برای رویارویی با محدودیتهای آموزش حضوری، تحقق آرمان آموزش برای همه و زمینهسازی برای توسعه پایدار و متوازن در کشور است. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل ادراک و تجربه زیسته دانشجویان و استادان دانشگاه از چالشهای آموزش مجازی در نظام آموزش عالی انجام شده است. بدین منظور با بهرهگیری از روش کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی به شناسایی و بازنمایی پدیده مورد بررسی پرداخته شد. دادهها با استفاده از نمونهگیری هدفمند و مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته با بیست نفر از دانشجویان و مدرسان دورههای مجازی دانشگاه تهران گردآوری شد و به روش کلایزی تحلیلگردید. در شانزدهمین مصاحبه، اشباع نظری دادهها حاصل شد. اما، به منظور اعتباربخشی یافتهها، مصاحبهها تا بیستمین نفر ادامه یافت. تحلیل دادههای حاصل از مصاحبهها، منجر به شناسایی 5 مقوله اصلی گردید که شامل چالشهای «مربوط به دانشگاه»، «مربوط به استاد»، «مربوط به دانشجو»، «مربوط به سامانه» و «مربوط به کلاس» است. یافتهها نشان داد که آموزشهای مجازی در نظام آموزش عالی با چالشهای متنوع و متفاوتی مواجه هستند و تا رسیدن به شرایط بهینه، فاصله دوچندانی داشته و بهبود کیفیت آن، مستلزم نگاه جدی متولیان و دوری از طرز تلقی آموزش درجه دوم به این قبیل آموزشها است.
Virtual training is a unique opportunity to face the limitations of face to face training, realization of the education goals for all and contextualization for sustainable and balanced development in the country. The present study was done to analyze the perceptions and lived experience of students and faculty members about the challenges of virtual training in higher education. For this purpose, phenomenological method was used to identify and representation the depth of the phenomenon under study. Data were collected using purposive sampling and semi-structured interviews with twenty students and faculty members of virtual courses of University of Tehran and were analyzed by Colaizzi's method. In the sixteenth interview data saturation was achieved but to validate the findings continued interviews until the twentieth person. Analysis of the interviews led to the identification of five main categories, including challenges related to the 'University', 'professors', 'students', 'LMS' and 'virtual class'. The results showed that virtual training in the higher education system are facing diverse challenges and is very far to achieve optimal conditions and improve the quality requires a serious attention of custodians and lack of discrimination in this type of education.
ملخص الجهاز:
بررسی شواهد نشان میدهد که بیشتر دانشجویان نسبت به کاهش عمق و کیفیت یادگیری در خود اعتراض دارند و همچنین، حوزههای مورد غفلت در آموزش مجازی به فقدان گفتوگوهای عمیق برخط، فقدان بروز ایدههای بالبداهه و خلاق، فقدان درک دیگران و درک شدن از سوی دیگران، فقدان شناخت دیگران و در نهایت، فقدان آموختن و الگو گرفتن برای رفتار و یادگیری اشاره شده است (Kiyan, 2014, Stodel, 2006).
2. چالشهای مربوط به استاد دسته بعدی چالشها که در امر مجازی دانشگاه تهران وجود دارد چالشهایی است که به استادان مربوط میشود که این موارد شامل روش تدریس، دسترسی به آنها، میزان بها دادن یا انگیزه آنها برای تدریس و توجیه و مهارت استادان میباشد.
با توجه به اینکه از عمدهترین چالشهای آموزش مجازی عدم تعامل مطلوب میان دانشجو و استاد میباشد، لازم است تا متولیان این نوع از آموزش در کشور نسبت به ایجاد محیطی با کاربری آسان و جذاب همت گمارند و همچنین، دانشگاههای مجازی باید سازو کار مناسبی را به منظور برنامهریزی برای دورههای مجازی در نظر گیرند و نسبت به برگزاری جلسات توجیهی (مهارت و نگرش) برای استادان و دانشجویان اقدام نمایند.