شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و خواندن: شناخت مزایا، معایب و راهکارهای اثربخشی مقالة

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت مزایا و معایب شبکه‌های اجتماعی اینترنتی در حوزه خواندن و راهکارهای اثربخشی از دیدگاه اعضای کتابخانه‌های عمومی شهر سنندج می‌باشد. روش: مطالعه حاضر از نوع کیفی است و داده­ها با استفاده از مصاحبه عمیق گردآوری شده است. افراد مشارکت‌کننده 24 نفر از اعضای کتابخانه‌های عمومی شهر سنندج در تابستان سال 1395 بودند. نمونه‌گیری به روش هدفمند انجام گرفت و تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. تحلیل داده‌ها هم‌زمان با جمع‌آوری اطلاعات با روش تحلیل موضوعی انجام گرفت. یافته‌ها: بر اساس اهداف پژوهش تحلیل داده­ها منجر به استخراج 38 موضوع اصلی در 3 مقوله کلی شامل مزایا، معایب و راهکارهای اثربخشی گردید. در مقوله مزایا، موضوعات اصلی شامل دسترس‌پذیری اطلاعات، آگاهی‌بخشی، جذابیت‌ها، تبادل اطلاعات، برقراری ارتباط، شکل‌گیری اجتماعات خواندن، پر کردن اوقات فراغت، ترویج فرهنگ خواندن، بازاریابی، ایجاد رغبت و خودانگیختگی در خواندن، افزایش خواندن و کسب مشاوره بودند. در مقوله معایب، موضوعات شامل ضعف محتوا، اتلاف وقت، تغییر رفتار خواندن، نیازمندی‌ها، اثرات مضر بر جسم، اعتیاد به استفاده، جذابیت­های بصری و خدمات منحرف‌کننده از خواندن، ناپایداری محتوا، محدودیت­های ساختاری، عدم کسب لذت از خواندن، مجازی بودن، ترغیب به بی‌هدفی در خواندن، عدم دستیابی به دستاورد روشن، عدم سازماندهی اطلاعات، تغییر ذائقه و ترجیحات مطالعاتی، تاثیر منفی بر حوزه نشر و دشواری پذیریش و سازگاری با رسانه جدید در بین مسن‌ترها بودند. موضوعات مقوله اثربخشی نیز فرهنگ‌سازی، ایجاد شناخت، آموزش، محتواسازی، شبکه­سازی، نیازسنجی، نیازسازی، هدف­گرایی و برنامه­ریزی و اعمال کنترل و نظارت بودند. هر کدام از موضوعات نیز دارای زیرموضوعاتی هستند. ارزش/اصالت: ارزش پژوهش حاضر در آن است که با ارائه اطلاعات مناسب در خصوص مزایا، معایب و راهکارهای اثربخشی استفاده از شبکه­های اجتماعی در راستای خواندن، شیوه مواجهه صحیح با این رسانه اجتماعی و بهره­گیری موثر از آن را در راستای خواندن به افراد نشان می­دهد