خلاصة:
منسوجات دوره صفوی را میتوان از نظر طرح و نقش، ترکیببندی و حتی مضامین به سبک و سیاق نقاشان خاصی نسبت داد. این تاثیرپذیری از نقاشی، بهصورت نقش انسان و نقش گل و مرغ، روی پارچهها نقش بسته است. در این نوشتار، سعی شده چگونگی تاثیرپذیری پارچهها از نقاشی (نگارگری) این دوره بررسی شود. بدینسبب، ابتدا کاشان و نقاشان کاشانی دوره صفوی، سپس وضعیت مراکز و طرح ونقش پارچههای این دوره و نفوذ روشهای طراحی نقاشان کاشانی عبدالعزیز، علیاصغر کاشانی، رضا عباسی، معین مصور و شفیع عباسی مدنظر است. مشابهتهای فراوان طرح و نقش در نگارگری و منسوجات، جای هرگونه شک و گمان را منتفی میکند. انجام این پژوهش و مستند شدن آن میتواند اهمیت همکاریها را برای رسیدن به کیفیتهای ویژه در هنرهای کاربردی یادآور شود. روش تحقیق در این پژوهش، توسعهای، توصیفیتحلیلی و مقایسه تطبیقی بین نقوش نقاشی و منسوجات است. که مطالب و تصاویر آن بهکمک اسناد معتبر کتابخانهای گردآوری شده است.
ملخص الجهاز:
بدین سبب ، ابتدا کاشان و نقاشان کاشانی دورٔە صفوی، سپس وضعیت مراکز و طرح ونقش پارچه های ایـن دوره و نفوذ روش های طراحی نقاشان کاشانی عبدالعزیز، علیاصغر کاشانی ، رضـا عباسـی ، معـین مصـور و شـفیع عباسی مدنظر است .
حال دستیابی به چگونگی همکاری و تأثیرگذاری نقاشـان کاشـانی دورۀ صفوی، بر طراحی نقوش پارچه های این دوره ، به همراه مجموعـه تحـولات موجـود در عصـر صفوی که هنر دورۀ خود را تحت الشعاع قرار میدهد، میتواند عواملی را که موجب رونـق ، شـکوه و عظمت پارچه های دورۀ صفوی شده است ، نشان دهد و لزوم همکاریهای طراحـان و نقاشـان بـا عرصه های هنرهای دیگر را گوشزد نماید.
درخصوص اینکه نقاشان و طراحان کاشانی دورۀ صـفوی با تولیدکنندگان منسوجات دوران خود چه همکاریهایی داشته اند و بین طـرح و نقـش منسـوجات این دوره با نقاشیها چه ارتباطی وجود دارد، در کتاب سیری در هنـر ایـران ، نوشـتۀ آرتـور اپ پوپ مواردی بیان شده است .
حال در این قسمت ، از مهم ترین نقاشان کاشانی دورۀ صفوی که سبک و شـیوۀ نقاشـی آنـان روی پارچه ها نمود یافته است ، میتوان به عبدالعزیز، علیاصغر کاشی، رضا عباسی، معین مصـور و محمد شفیع عباسی اشاره کرد.
در اولین قدم ، شاه اسماعیل با بنیانگذاری حکومتی مقتدر بر ایران ، پیشگام است و به دنبـال آن ، حمایت شاهان این سلسله ، شاه تهماسـب و بـه ویـژه شـاه عبـاس اول ، در ایجـاد ثبـات اجتمـاعی، تأثیر نقاشان سیاسی، فرهنگی و رونق اقتصادی و تجاری، موجب پیشرفت و غنای هنرها از جمله نگارگری و پارچه های نساجی شده اند.