خلاصة:
هدف پژوهش حاضر مطالعه کیفی چالش های شبکه های اجتماعی تلفن همراه در زندگی کاربران بوده است. روش پژوهش کیفی و تکنیک پژوهش، مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. بر این اساس با 20 نفر از کاربران حرفه ای دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) که از شبکه های اجتماعی تلفن همراه به طور مداوم استفاده می کردند به صورت حضوری مصاحبه شد. نمونه گیری از نوع هدفمند و معیار نمونه گیری، اشباع نظری بود. برای تحلیل اطلاعات از روش هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که سه مفهوم اصلی: ” نقض حریم خصوصی افراد“، ” کاهش اعتماد در روابط اجتماعی“ و ” استفاده از هویت جعلی“ مهم ترین تاثیرات مخرب این شبکه ها در زندگی کاربران بوده است. آگاهی از این چالش ها و تهدیدها ضمن کاهش آسیب های اجتماعی، امکان استفاده بهینه از فناوری های نوین را فراهم و مسیر برنامه ریزی و سیاست گذاری فرهنگی کشور را برای متولیان امر هموارتر می کند.
ملخص الجهاز:
با وجود اینکه تلفن همراه و شبکههای اجتماعی مجازی بهنوبة خود یک ابزار ارتباطی مناسب و دارای کارکردهای مفید و مؤثر بوده که مورد توجه بسیاری از جوانان و روشنفکران است، در سوی دیگر برخی خانوادهها و مذهبیها از ظهور این شبکهها بر روی تلفن همراه ابراز نگرانی کرده و اصل وجود آن را بهواسطة تهدیدهای متعددی همچون؛ تبلیغات ضد دینی و القای شبهات، کمرنگکردن ارزشهای اسلامی و اخلاقی، به مخاطره افتادن سلامت اجتماعی جامعه، بهوجود آوردن اعتیاد، حاکمکردن ادبیات غیرمتعارف (اکبری، 1389)، نقض حریم خصوصی افراد (سلیمانیپور، 1389)، انزوای اجتماعی، بحران هویت، به خطر افتادن هویت ملی، سوء استفاده جنسی، شکلگیری و ترویج سریع شایعات و اخبار کذب، گسترش ارتباطات نامتعارف میان جوانان (رحیمی و پرنده، 1392)، تعارض ارزشها (زنجانیزاده، 1384)، ظهور تخلفات سایبری، مزاحمت مجازی (سبحانینژاد و همکاران، 1388) و ...
از دیگر نکات مورد توجه اکثر کاربران شبکههای اجتماعی حفاظت از حریم خصوصی آنهاست که در این زمینه زیملز و کی(Zemmels & Khey, 2014) اشتراکگذاری رسانههای تصویری دیجیتال؛ نگرانیهای حریم خصوصی و اعتماد میان جوانان را جهت مقایسه نگرش دانشجویان کالج در رابطه با حفظ حریم خصوصی و اعتماد به دیگران از طریق رسانههای مبتنی بر اینترنت در سه شکل فیسبوک، شبکههای اجتماعی و تلفن همراه مورد بررسی قرار داده و نشان دادند که اعتماد به گیرنده تصاویر ارسال شده از طریق تلفن همراه به میزان قابل توجهی بیشتر از رسانههای دیگر بوده است.