خلاصة:
در این تحقیق به بررسی اثر تغییرات اقلیم بر سیلاب با استفاده از مدل گردش عمومی جو (AOGCM) در حوضه بختیاری پرداخته شد. برای این کار از شبیه سازی دما و بارش دوره آتی (2030-2011) با استفاده از مدل CGCM3 براساس سناریوی انتشار 2A از مجموعه مدل های –AR4 AOGCM به روش ریزمقیاس نمایی آماری (مدل لارس) و روش تناسبی (بارش) و تفاضل (حداقل و حداکثر دما) استفاده شد. برای شبیه سازی سیلاب حوضه نیز از مدل بارش ـ رواناب HEC-HMS استفاده شد. براساس نتایج شبیه سازی در ایستگاه تله زنگ حوضه بختیاری به ازای سیل فروردین 69، دبی شبیه سازی شده به میزان 357.7 مترمکعب نسبت به دبی مشاهده ای کاهش نشان داد که معادل 6.1% دارای خطا است. نتیجه شبیه سازی متغیرهای اقلیمی درحوضه منتخب در دوره آتی، کاهش بارش و افزایش حداقل و حداکثر دما در دوره آتی است. در مجموع درحوضه به طور میانگین تا 20 درصد کاهش بارش مشاهده شد و دمای حداکثر و حداقل به ترتیب با 1.5 و 1 درجه افزایش پیش بینی شدند. نتایج حاصل از استخراج بارش های حدی دوره آتی (2030-2011) نشان داد با وجود کاهش بارش ها درسال های آینده، بارش های حدی درحوضه با شدت بیشتری نسبت به دوره پایه رخ خواهند داد که این امر نشان دهنده افزایش وقوع سیلاب ها در دوره آتی خواهد بود.
ملخص الجهاز:
بدین جهت این تحقیق نیز سعی دارد اثرات تغییر اقلیم بر سیلاب حوضه بختیاری را با استفاده از مدل اقلیمی AOGCM و مدل بارش -رواناب HEC-HMS مورد بررسی قرار دهد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ١: موقعیت جغرافیایی و ایستگاههای مورد مطالعه درحوضه بختیاری (رجوع شود به تصویر صفحه) جدول ٢: ترتیب بزرگی توفانهای شدید و فراگیر بر پایه میانگین بارش حوضه بختیاری (٢٠٠٧-١٩٦٠) (رجوع شود به تصویر صفحه) تولید سناریوی تغییر اقلیم به منظور حذف اغتشاش در شبیه سازی نوسانات اقلیمی ناشی از بزرگ بودن سلول های محاسباتی مدل های AOGCM، معمولا به جای استفاده مستقیم از دادههای مدل در محاسبات تغییر اقلیم ، از میانگین دوره ای درازمدت این داده ها استفاده می شود (روابط (١) و (٢)١٩٩٦ ,Jones and Hulme) (رجوع شود به تصویر صفحه) در روابط فوق Ti∆ و Pi∆ به ترتیب بیانگر سناریوی تغییر اقلیم مربوط به دما و بارندگی برای متوسط درازمدت برای هر ماه، TGCM,fut,i متوسط درازمدت دمای شبیه سازی شده توسط AOGCM در دوره آتی برای هر ماه (٢٠٣٠- ٢٠١١)، TGCM,base,i متوسط درازمدت دمای شبیه سازی شده توسط AOGCM در دوره مشابه با دوره مشاهده ای (٢٠٠٨- ١٩٨٩) برای هر ماه می باشد.
جدول٤: سناریوهای تغییر اقلیم بارش و حداکثر و حداقل دمای حوضه بختیاری در دوره ٢٠٣٠-٢٠١١ (رجوع شود به تصویر صفحه) شبیه سازی سیلاب منطقه در دوره آتی برای شبیه سازی سیلاب حوضه در دوره آتی ابتدا، با توجه به توانایی مدل لارس در تولید دادههای روزانه بر اساس دادههای میانگین ماهانه ، با توجه به جدول (٤) تولید دادههای روزانه برای همه ایستگاههای مورد مطالعه درحوضه انجام گرفت .