خلاصة:
کتابهای چندی به شیخ عبدالحسین تهرانی عالم شیعی قرن سیزدهم مشهور به شیخ العراقین (متوفی 1286 قمری) نسبت داده شده که نقد و بررسی صحت انتساب این آثار به او موضوع اصلی این مقاله است. نگارنده صحت انتساب آثاری چون طبقات الرواة و ترجمه نجاة العباد را می پذیرد و نسبت آثاری چون اسرار الصلاة را مشکوک می داند. نسخه شناسی این آثار نیز در مقاله آمده است
ملخص الجهاز:
در دایرةالمعارف تشیع از مکتوبات شیخالعراقین آورده شده است و محدث نوری نیز کتاب را دیده و به آن تصریح کرده است، اما هیچ نسخهای از آن پیدا نکردم و چنین عنوانی برای مرحوم آیتالله العظمی سیدمحمدحسین طباطبایی بروجردی (١٢٥٣-١٣٤٠ ش) در قم، مؤسسه آیتالله بروجردی، یافت شد با شناسه: ش نسخه ٢٦٣، طبقه ٦ تا ١٢، خط نستعلیق، کاتب: مؤلف، بیتا، ١٥٢گ، اندازه ١٨ در ٥/٢٢، سم [ف: ١-١٥٣].
در فهرست کتاب های چاپ سنگی کتابخانه محدث ارموی آمده است: رساله موردنظر ترجمه به فارسی اثر مرحوم «شیخ محمد حسن بن محمد باقر بن عبدالرحیم شریف اصفهانی نجفی» مشهور به صاحب جواهر میباشد و کاتب آن فردی است به نام «نصرالله تفرشی» و نام محل نشر آن، «چاپخانه حاجی محمد اسماعیل» است که در سال ١٢٦٥ق به طبع رسیده است؛ 52 لذا این کتاب در جوانی یا میان سالی جناب شیخ العراقین نگاشته شده است.
دو نسخه از این کتاب شناسایی شده است: الف) مؤسسه آیت الله بروجردی در قم به ش٢٩٢، خط مؤلف، روی برگ اول فهرست کتابها و تملک ریحانالله موسوی به تاریخ جمادی الثانی ١٣٢١ با مهر بیضوی « العبد ریحانالله الموسوی « دیده میشود.
_ کتابی که مرحوم علی دوانی با عنوان آقا محمدباقربنمحمد اکملاصفهانی معروف به وحید بهبهانی سرآمد محققین و دانشمندان شیعه در سده دوازدهم هجری نگاشته و درباره خاندان وحید بهبهانی است و در شهر تهران در سال ١٣٦٢ ش به وسیلۀ نشر امیرکبیر چاپ و عرضه شده است.