خلاصة:
ساواک یا همان سازمان اطلاعات و امنیت ملی کشور در دوران پهلوی دوم، از مهم ترین پایه های تشکیل دهنده ی حفظ اقتدار محمدرضاشاه و مهم ترین ابزار پهلوی برای سرکوب های اجتماعی به شمار می رفت. هدف این مقاله تحلیل شیوه برخورد ساواک با جامعه در سال های 1343 تا 1356 است با توجه به اینکه ساواک یک سازمان اطلاعاتی مخفی بوده در این مقاله از مبانی نظری سازمان اطلاعات انگلیس استفاده شده است، روش تحقیق این مقاله به صورت کتابخانه ای است که با مراجعه به کتابخانه ها و اسناد و مدارک موجود در مورد ساواک به این نتیجه رسیده ایم که در تمام طول این دوران حتی در زمانی که شاه اعلام فضای باز سیاسی کرده بود ساواک به بدترین وضع ممکن به دستگیری، زندان، شکنجه، سانسور جامعه پرداخته اما در هیچ گاه موفق به فرونشاندن اعتراضات مردم نشده و نهایتا منجر به فروپاشی حکومت پهلوی شده است.
ملخص الجهاز:
هدف این مقاله تحلیل شیوه برخورد ساواک با جامعه در سالهای 1343 تا 1356 است با توجه به اینکه ساواک یک سازمان اطلاعاتی مخفی بوده در این مقاله از مبانی نظری سازمان اطلاعات انگلیس استفاده شده است، روش تحقیق این مقاله بهصورت کتابخانهای است که با مراجعه به کتابخانهها و اسناد و مدارک موجود در مورد ساواک به این نتیجه رسیدهایم که در تمام طول این دوران حتی در زمانی که شاه اعلام فضای باز سیاسی کرده بود ساواک به بدترین وضع ممکن به دستگیری، زندان، شکنجه، سانسور جامعه پرداخته اما در هیچ گاه موفق به فرونشاندن اعتراضات مردم نشده و نهایتا منجر به فروپاشی حکومت پهلوی شده است .
در این مقاله نوسینده این مطلب را عنوان میکند که به راستی چرا محمد رضا شاه پهلوی، آخرین پادشاه ایران، وزرای او، دربار شاهنشاهی، سازمان اطلاعات و امنیت کشور(ساواک)، سازمان جاسوسی آمریکا (CIA) ، مقامات آمریکا و انگلیس از تحلیل پدیدهی انقلاب اسلامی ناتوان بودند؟ حیرت و خطای راهبردی آنان ناشی از چه بود؟ آیا ضعف در ابزارها و امکانات آنان بود و یا عوامل دیگری را باید جست؟ این مقاله علل عجز رژیم پهلوی و حامیان بینالمللیاش را در این زمینه بررسی میکند.
پژوهشی تحت عنوان «بررسی و تحلیل اسناد ساواک منطقه اصفهان پیرامون آیت الله خادمی در نهضت 15 خرداد (مرحله نخست انقلاب اسلامی) » توسط مهرعلیزاده در سال 1381 انجام شده است.