خلاصة:
در دهههای اخیر، تلاطم و تغییرات پیچیده محیطی، سازمانهای نظامی را ملزم به تمرکز بر مفهوم دوسوتوانی سازمانی در قالب مفهومی گستردهتر از حوزه کسبوکار نموده است. موضوعی که در تحقق آن، تفکر راهبردی نقش اساسی ایفا مینماید. پژوهش حاضر در پی تبیین رابطه تفکر راهبردی و دوسوتوانی سازمانی است. این تحقیق از حیث هدف، یک تحقیق کاربردی و از جهت نحوه گردآوری دادهها از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی به شمار میآید. روش تحلیل دادهها از نوع همبستگی و بهطور مشخص مبتنی بر مدلسازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده فرماندهان و مدیران عالی دو یگان نظامی منتخب به تعداد 73 نفر میباشد. پس از متناسبسازی، از پرسشنامههای تفکر راهبردی جون مون و دوسوتوانی سازمانی جانسن بر اساس ماموریتها و اهداف سازمان هدف و نیز نظریات خبرگان دانشگاهی و کارشناسان حوزه دفاعی جهت جمعآوری دادهها استفاده گردید. روایی پرسشنامهها بر اساس نظرات خبرگان و اساتید دانشگاهی (روایی صوری) و نیز تحلیل عاملی اکتشافی (تناسب سوالات با سازهها) و پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان میدهد بین تفکر راهبردی و کلیه ابعاد آن با دوسوتوانی سازمانی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد.
ملخص الجهاز:
)١٩٩٨ ,Liedtka( به اعتقاد پولبون هفت توانایی و مهارت جهت تفکر راهبردی نیاز میباشد که عبارت اند از: توانایی تفکر مفهومی، تفکر رؤیایی، تفکر تحلیلی، سنتزسازی، عینیت گرایی، خلاقیت و یادگیری Polboon, Ilkka( Barbara, 2013( عوامل مؤثر بر تفکر راهبردی در سالیان اخیر قشر وسیعی از پژوهشگران به بررسی تأثیر بافت اجتماعی و زمینه ای و نیز تواناییها و مهارت های موردنیاز تفکر راهبردی پرداخته اند؛ زیرا آن ها معتقد بودند که نقطه ابتدایی برای بهبود و توسعه تفکر راهبردی شناخت رفتارها، فرآیند و نتایج در بستر موردبررسی میباشد Goldman, Scott( )٢٠١٥ ,Follman به اعتقاد لیدکا اگرچه تفکر راهبردی از افراد آغاز میشود، افراد به این منظور نیازمند بهره مندی از بسترسازمانی حامی تفکر و گفتمان راهبردی در فضا سازمان هستند )١٩٩٨ ,Liedtka(.
p ,٢٠٠٤ ,on National Security( این فرآیند که از آن تحت عنوان یادگیری سازمانی میتوان یاد نمود شامل دو رویکرد اصلی بهره برداری و اکتشاف میباشد )٢٠٠٤ ,Wong He ( که هم در بقای سازمان و هم در کسب موفقیت آن درصحنه رقابت نقش دارد ,Jamshidi Mohammadi, Amine ( )٢٠١٤ .
در سطح روانشناسی و رفتاری، افرادی که توانایی استفاده از هر دودست خود با مهارت های مساوی را دارا میباشند افراد دوسوتوان نامیده میشوند ,Mombini( )٢٠١٤ ,Moradi Ebrahimpoor مفهوم دوسوتوانی برای اولین بار توسط مارچ (١٩٩١) در حوزه مدیریت و به منظور ایجاد توازن بین دو فعالیت بهره برداری و اکتشاف در یادگیری مطرح گردید ,Qing( )٢٠٠٩ ,Hongping Eric دوسوتوانی سازمانی به عنوان یک استعاره برای تعریف سازمان هایی بکار میرود که با کنترل فعالیت های کنونی خود به دنبال برآورده ساختن تقاضاهای حاضر به صورتی کارا و درعین حال گسترش تواناییهای خود برای پیش بینی و تطبیق با تغییرات آینده میباشند ,.