خلاصة:
نوشتار حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی - توصیفی و رویکرد نهادگرایی تاریخی تلاش دارد نقش سیاسی - اجتماعی نهاد بازار سنتی، تشکل های وابسته و بازاریان را به عنوان بخشی از طبقه متوسط سنتی در ساخت سیاسی و فرایند سیاست و قدرت جمهوری اسلامی ایران بازخوانی نماید. نتایج تحقیق نشان می دهد هر چند این نهاد اجتماعی سنتی همسو با روحانیت قبل از پیروزی انقلاب اسلامی دارای نقش و کارکردی انتقادی و براندازانه علیه سیستم بود اما پس از پیروزی انقلاب بواسطه تسلط برخی از متنفذین بازار و تشکل های های وابسته همچون موتلفه و انجمن های اسلامی بازار و اصناف بر مدیریت سیاسی کشور، در کنار روحانیت از ارکان تحکیم ساخت قدرت سیاسی جمهوری اسلامی به شمار می‌آید. در این تحقیق فرض بر این است که بازار از نقشی اساسی در ساختار قدرت سیاسی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است و بین روحانیت و بازار پیوندی تاریخی و فرهنگی و سیاسی برقرار بوده و هست با این حال در مقاطعی و بخصوص در دهه چهارم انقلاب اسلامی رابطه بازار با دولت دگرگون شده و این نقش مسلط در ساخت قدرت سیاسی رو به ضعف نهاده است.
ملخص الجهاز:
نتایج تحقیق نشان می دهد هر چند این نهاد اجتماعی سنتی همسو با روحانیت قبل از پیروزی انقـلاب اسلامی دارای نقش و کارکردی انتقادی و براندازانه علیه سیستم بود اما پس از پیروزی انقلاب بواسـطه تسلط برخی از متنفذین بازار و تشکل های های وابسته همچون موتلفه و انجمن هـای اسـلامی بـازار و اصناف بر مدیریت سیاسی کشور، در کنار روحانیت از ارکان تحکیم سـاخت قـدرت سیاسـی جمهـوری اسلامی به شمار می آید.
تحقیق حاضر تلاش دارد نشان دهد که ورود بازار سنتی و بالخصوص اعضای تشکل های وابسته به آن به مدیریت سیاسی در ساخت قدرت درجهت گیری های سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی آن تاثیر ویژه ای داشته و قدرت چانه زنی این بخش از طبقه متوسط سنتی را در تعیین سیاست های برخی از دولت های پس از انقلاب بالا برده است .
نهادگرایی تاریخی با مورد توجه قرار دادن منازعات و منافع کنشگران در شکل گیری نهادها و همچنین اتخاذ تعریفی از نهاد که «بر نهادهای سطح میانه ای همچون سیستم های حزبی ، و ساختار گروه های ذینفع اقتصادی همچون اتحادیه ها تاکید دارد»(آزاد ارمکی و جنادله ، ١٣٩٣: ٣٤)، در نظر کاتلین تیلین و سون استینمو در مقاله «نهادگرایی تاریخی در سیاست های مقایسه ای» یک پیوند نظری میان افرادی که تاریخ را می سازند و شرایطی که تحت آن این کار را می کنند- یا به عبارت دیگر پیوند عاملیت - ساختار- فراهم می سازد )١١-١٠ :٢٠٠٢:Steinmo &Thelen (.
(
, 
, 
)
