خلاصة:
فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جنگ سرد، برای بسیاری از اندیشمندان روابط بین الملل و
سیاستمداران نویدبخش ایجاد یک نظم جدید بین المللی در قالب نظام بین الملل پساجنگ سرد بود،
چرا که در نظر اولیه سقوط یکی از دو ابرقدرت بین المللی، باعث کاهش درگیری ها در مناطق مختلف
به عنوان زیرسیستم نظام بین الملل می شد. در گذار از ساختار دوقطبی، آمریکایی ها خود را پیروز جنگ
سرد دانسته و تلاش نمودند تا موقعیت خود را در نظام بین الملل تثبیت کنند. این امر به مفهوم تلاش
دولتمر دان آمریکایی برای تثبیت هژمونی خود در نظام بین الملل پساجنگ سرد بود. اما هنگامی که
ساختار قدرت در سیاست بین الملل تغییر می یابد، در آن شرایط امکان و بستر همکاری ها و چالش ها ی
جدیدی به وجود آمده و الگوی روابط بین بازیگران خارج از ساختار سنتی تنظیم خواهد شد . در این
راستا پس از پایان جنگ سرد شاهد چالش هایی در عرصه نظام بین الملل هستیم که بخشی از آن
مرتبط با فروپاشی نظم مبتنی بر ساختار دوقطبی، و بخش دیگر نیز ناشی از شرایط جدید و نظام
بین الملل پساجنگ سرد می باشد. در این مقاله سعی برآنست تا به این پرسش پاسخ داده شود که
چالش های کنونی نظام بین الملل پساجنگ سرد(چالش های ساختاری، نهادی، ارزشی و رفاهی) چه
نقشی در استمرار یا عدم استمرار هژمونی ایالات متحده آمریکا در این نظام دارد؟ در پاسخ به نظر
می رسد که استمرار هژمونی ایالات متحده آمریکا در نظام بین الملل پساجنگ سرد، ارتباط مستقیمی
با کاهش چالش های مذکور از طریق اجماع بین المللی پیرامون الگوی مطلوب از نظم بین المللی دارد.
ملخص الجهاز:
چالش های نظام بین الملل پساجنگ سرد و هژمونی ایالاتمتحده آمریکا دکتر علیرضا رضائی *١ چکیده فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جنگ سرد، برای بسیاری از اندیشمندان روابط بـین الملـل و سیاستمداران نویدبخش ایجاد یک نظم جدید بین المللی در قالب نظام بین الملـل پسـاجنگ سـرد بـود، چرا که در نظر اولیه سقوط یکی از دو ابرقدرت بین المللی ، باعث کاهش درگیری ها در منـاطق مختلـف به عنوان زیرسیستم نظام بین الملل میشد.
نکته قابل تأمل این است که چالش های کنونی نظام بین الملل پساجنگ سرد(چالش های ساختاری ، نهادی ، ارزشی و رفاهی ) چه نقشی در استمرار یا عدم استمرار هژمونی ایالات متحده آمریکا در این نظام دارد؟ و دیگر اینکه آیا هژمونی ایالات متحده آمریکا در نظام بین الملل پسا جنگ سرد در قالب نظم هژمونیک مبتنی بر یکجانبه گرایی تداوم خواهد داشت یا خیر؟ در پاسخ به این پرسش اندیشمندان بسیاری با مبنا قرار دادن سطح تحلیل دولت ملی درصدد یافتن پاسخی برای این پرسش بودهاند.
دیدگاه سازه انگاران را در ارتباط با مسأله نظم بـین المللـی مـی تـوان در جدول زیر خلاصه کرد: جدول (٣): مشخصات نظم ایده محور {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} منبع : (رضائی، ١٣٨٨) رویکرد اقتصاد سیاسی بین الملل متمرکز بر این نکته است که اقتصاد جهانی و نظام سیاسی بین المللی نمی توانند جدا از یکدیگر تحلیل شوند.