خلاصة:
«واکاوی نیازها»، اصطلاحی که به گفتهی لانگ نزدیک به 30 سال است که در حوزهی آموزش زبان مطرح شده است، به معنای آگاهی کامل از نیازهای زبان آموزان در زبان مقصد است که بر اساس آن دورههای آموزشی طراحی، محتوای دروس مشخص و آزمونها طرح و ارزیابی میشوند. منظور از «نیاز»، فاصلهی وضعیت فعلی با وضعیت مطلوب است و یک برنامهی مناسب و تصمیمگیری درست باید در صورت امکان و به بهترین روش این خلاء را پر کند. واکاوی نیازها، بخشی از برنامه ریزی آموزشی نیز هست؛ زیرا، بسیاری از مسائل آموزش مانند استفاده از دادههای طبیعی و مسائلی از این دست نیاز مند دادههای نیازسنجی است. در زبان فارسی هیچ پژوهشی در حوزهی واکاوی نیازهای عمومی فارسی آموزان انجام نشده است؛ اگرچه مراکزی مانند "جامعهالمصطفی" برنامهی آموزشی مطابق با اهداف این مرکز دارند، امّا هیچ دورهی آموزشی یا کتاب درسیای بر اساس نیازهای عمومی فارسیآموزان نوشته نشده است. مبنای چهارچوب، ترتیب و محتوای دروس سلیقهی نویسندگان است و پیکرهای از نیازهای زبانآموز این ارکان را مشخص نمیکنند.
Needs analysis is an important step in curriculum development. Teachers, writers and researchers must be aware of students’ needs to be able to make good decisions in choosing their teaching methodology or preparing course books. By the term “need”, we mean the gap between the current state and the desirable state. In the case of Persian language, there is no corpus based on students’ need, therefore, teachers, experts and authors have no reference for the generalized ‘needs’ of the students and also for choosing suitable course books, other than their intuition for preparing the course syllabus, evaluating their students or the teaching methods. Based on factors such as the source of needs, philosophical view of decision makers, the goals of needs analysis and other criteria, various modelshaves been proposed. In this research, we deal with some of these models such as Richterich & Chancerel (1977), Munby (1978), Hutchinson & Waters (1987), Berwick (1989) Brindley (1989) and Long (2005). Also, we talk about what the needs and needs analysis mean, and through which methods and sources we can achieve the most comprehensive and appropriate corpus.
ملخص الجهاز:
پژوهش نامه ي آموزش زبان فارسي به غير فارسي زبانان سال اول ، شماره ي اول ، پاييز ١٣٩١ 1 واکاوي نيازهاي عمومي زباني فارسيآموزان افسانه غريبي دانشجوي دکتري زبان شناسي- دانشگاه علامه طباطبايي تهران چکيده «واکاوي نيازها»، اصطلاحي که به گفته ي لانگ نزديک به ٣٠ سال است که در حوزه ي آموزش زبان مطرح شده است ، به معناي آگاهي کامل از نيازهاي زبان آموزان در زبان مقصد است که بر اساس آن دوره هاي آموزشي طراحي، محتواي دروس مشخص و آزمون ها طرح و ارزيابي ميشوند.
نيشن (٢٠١٠)، تمامي اصول و مراحلي را که در سراسر کتاب خود براي طراحي و اجراي يک برنامه ي آموزشي ذکر ميکند، بر اساس «نياز» معرفي ميکند و اعتقاد دارد اگرچه "تکليف ها، عنوان ها و موضوع ها" واحدهاي عمده ي يک برنامه ي آموزشي هستند، اما واژگان ، دستور و گفتمان نيز واحدهاي مهمي هستند که بايد در بررسي و ارزيابي برنامه ي آموزشي و طرح 6 curriculum development 7 syllabus design 8 LSP=Language for Specific purposes 9 Nation and Macalister درس به آن ها توجه کرد تا مطمئن شويم که زبان آموزان پس از گذراندن دوره هاي آموزشي نيز ميتوانند نيازهاي زباني خود را برطرف کنند.
کوپت ميگويد:"اگرچه نقدهاي زيادي بر اين مدل ارائه نشده است ، اما در آن دو نقطه ضعف وجود دارد؛ يکي عدم توجه به نيازهاي زبان آموزان در دنياي واقعي و ديگر، اعتماد بيش از حد به درکي که 12 objectives 13 language for specific purpose 14 sociolinguistic model 15 systemic approach خود زبان آموزان از نيازهايشان دارند"(کوپت ٢٠٠٩: ٢١١).