خلاصة:
با وقوع انقلاب اسلامی شاهد تحول گفتمانی در سیاست خارجی ایران بودیم. پیامد این تحول، دگرگونی در نقش و جایگاه بازیگران نظام بین‌الملل در سیاست خارجی ایران بود. یکی از دولت‌هایی که از دهۀ دوم انقلاب به‌تدریج جایگاه نوینی در سیاست خارجی ایران به‌دست آورد و به‌عنوان یک کنش‌گر مهم نظام بین‌الملل به بازیگری ماهر در روابط خارجی ایران تبدیل شد، فدراسیون روسیه است. این کشور علاوه‌بر پیوندهای سنتی ناشی از همجواری، روابط سیاسی و اقتصادی دیرپایی با ایران داشته است. در این زمینه هدف این مقاله «فهمِ تاریخی جایگاه روسیه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران» است. پرسش مقاله از این قرار است که «کدام پندارها و مؤلفه‌ها به جایگاه روسیه در سیاست خارجی ایران تعیّن بخشیده و آیا این جایگاه در سیاست خارجی ج.ا. ایران دستخوش تغییر و تحول شده است؟». فرضیۀ مقاله این‌گونه تدوین یافته که «ساختار نظام بین‌الملل و ساخت درونی نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران و ادراک تصمیم‌گیرندگان آن از ماهیت نظام سیاسی ایران موجب قوام‌بخشی جایگاه روسیه در استراتژی سیاست خارجی ایران شده، به‌گونه‌ای که جایگاه و اهمیت آن کشور در جهت‌گیری سیاست خارجی دولت‌های مختلف در ج.ا. ایران یکسان بوده است. اگرچه به تناسب محذورات بین‌المللی روسیه و تحول در سیاست خارجی آن، گاهی روابط دو کشور دچار نوسان می‌شود». روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و چارچوب نظری واقع‌گرایی نوکلاسیک است.
With the advent of the Islamic Revolution, we have seen a discourse change in foreign policy of Iran. The result of this transformation was the change in the role and place of international system actors in Iran's foreign policy. Russia as an important player in the international system has always been an influential element in Iran's foreign policy. In addition to being a neighbor, Russia has had a long-standing political and economic relationship with Iran. In this regard, the purpose of this study is In this regard, The main question of the article is that "in recent years, which ideas, factors and components have determined Russia's position in Iran's foreign policy?" The research hypothesis is as follows "the structure of the international system and the internal construction of Iran's political system, including the understanding Iranian rulers about the nature of the international system, has caused to a consistency of Russia's position in foreign policy Iran; So that Russia has maintained its decisive role in orientation and behavioral patterns of Iranian foreign policy in different periods. On the contrary, relations between the two countries tend to fluctuate, due to international constraints and the development of discourses in Russian foreign policy.”
ملخص الجهاز:
فرضیه ای که مقاله درصدد آزمون آن برآمده ، این است که «ساختار نظام بن ی الملل و ساخت درونی نظام سیاسی جمهوری اسلامی - که مخالفت با سیاست های آمریکا بخشی از هویت و خط مشی انقلابی رهبران آن را تشکیل میدهد - و ادراک تصمیم یرندگان آن از ماهیت و رسالت انقلاب اسلامی موجب قوام بخشی جایگاه روسیه در استراتژی سیاست خارجی ایران شده ، به گونه ای که جایگاه و اهمیت این کشور در جهت گریی سیاست خارجی ایران در دولت های مختلف یکسان بوده است .
بنابراین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال شوروی در این سال ها تابعی بود از ساخت نظام بن ی الملل و تلاش هر دو ابرقدرت برای اقماری ساختن کشورهای ضعیف و به تحلیل بردن انقلاب اسلامی درون گسترة ایدئولوژیک خود و نیز ساخت سیاسی حاکم بر دولت ایران و ادراک تصمیم یرندگان آن از وضع موجود و موقعیت سیاسی خود به عنوان «گفتمان سوم » در برابر دو گفتمان مسلط غرب و شرق .
عوامل ساختاری مذکور به همراه تحولات درونی ساخت سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران که پیامد آن تحول در ادراک و نظام عملی تصمیم ران از محیط بین المللی و پیرامونی بود، موجب افزایش تنش ایران با غرب و به ویژه آمریکا به عنوان منادیان ساختار مسلط در روابط بن ی الملل شد.
“Iran and Russia's Uncomfortable Alliance”, Foreign Affairs, Available at: https://www.
(
, 
, 
)
