خلاصة:
استفاده از سلولهای بنیادی در تهیه سلولهای جنسی و استفاده از آنها در تولید جنین، از جمله جدیدترین مباحثی است که در حوزه زیستفناوری تولید مثلی مطرح شده است. این سلولها دارای قدرت خودتکثیری بوده و قابلیت تمایز و تبدیل به انواع دیگر سلولهای بدن را دارند. در این میان، موضوع ولایت بر فرزند حاصل از سلولهای بنیادی، مسئلهای است که اغلب فقها سعی در توجیه و پذیرش آنرا دارند؛ هرچند نباید وجود مخالفان را نیز نادیده انگاشت. مسئله اصلی پژوهش این است که اگر جنین از یک سلول در مذکر و مرد گرفته شود و یا از یک سلول یک زن بهتنهایی گرفته شود و به جنین تبدیل گردد، در این صورت آیا بهصورت کلی، عنوان ابوّت و بنوّت نفی میگردد و یا عنوان ابوت و بنوت صادق است و در فرض اول، ولایتش در هر صورت با صاحب سلول، که مرد است، میباشد؟ در فرض دوم، آیا ادله ولایت بر طفل، به این زن بهعنوان مادر و یا بهعنوان صدق ابوت بر این مادر نیز سرایت میکند و یا اینکه ولی طفل، حاکم میباشد و این ولایت را به صاحب سلول، که زن باشد، اعطا میکند؟ در این مقاله، آراء فقیهان در فروض مختلف امکان تشکیل جنین از سلولهای بنیادی پوست و یا مغز استخوان هر کدام از طفل، زن و مرد بهتنهایی، بیان و بررسی میشود.
The use of stem cells in the production of germ cells and embryo is among the newest topics in the field of reproductive biotechnology. These cells have regenerative power and capacity for differentiation and transformation into other types of body cells. Meanwhile, the issue of guardianship over children created from stem cells is a problem which majority of jurisprudents attempt to justify and accept. However, the existence of opposition should not be ignored. The main concern of this research is that whether the title of paternity is totally denied or it is valid when the embryo is taken from a man’s cell or taken from a woman’s cell alone and becomes an embryo; whether in the first case, the guardianship, under any condition, belongs to the cell owner who is a man; and whether in the second case, the evidence of guardianship over the child holds for this woman as the mother or as a valid case of paternity as well, or the ruler is the guardian of the child and grants this guardianship to the cell owner who is a woman. In this article, the opinions of jurisprudents are expressed and examined on different possible conditions of embryo formation from stem cells, that is, from skin or bone marrow, either of them belonging only to a child, a woman, or a man.
ملخص الجهاز:
مسئله اصلی پژوهش این است که اگر جنین از یک سلول در مذکر و مرد گرفته شود و یا از یک سلول یک زن بهتنهایی گرفته شود و به جنین تبدیل گردد، در این صورت آیا بهصورت کلی، عنوان ابوّت و بنوّت نفی میگردد و یا عنوان ابوت و بنوت صادق است و در فرض اول، ولایتش در هر صورت با صاحب سلول، که مرد است، میباشد؟ در فرض دوم، آیا ادله ولایت بر طفل، به این زن بهعنوان مادر و یا بهعنوان صدق ابوت بر این مادر نیز سرایت میکند و یا اینکه ولی طفل، حاکم میباشد و این ولایت را به صاحب سلول، که زن باشد، اعطا میکند؟ در این مقاله، آراء فقیهان در فروض مختلف امکان تشکیل جنین از سلولهای بنیادی پوست و یا مغز استخوان هر کدام از طفل، زن و مرد بهتنهایی، بیان و بررسی میشود.
البته این سخن در فرضی است که ولایت برای اُمّ پذیرفته شود و اگر سلول بنیادی از جنس مذکر و مرد گرفته شده باشد، مسئله ولایت بر فرزند حاصل از سلولهای بنیادی بر عهده آن صاحب سلول که مذکر است، بهعنوان پدر میباشد.