خلاصة:
طبق احادیث پدیده طلاق منفورترین حلال خداوند است. براساس آمار کشور و میزان رشد سالانه طلاق، این پدیده به معضل اساسی و خطری جدی برای بنیان خانواده تبدیل شده است. با رشد فزاینده طلاق از اواسط دهه 80 شمسی، نظر کارشناسان علوم اجتماعی به سوی این مسئله اجتماعی و فرهنگی جلب شد؛ لذا به منظور شناسایی وتبیین علل آن، صدها تحقیقات پژوهشی، پایان نامههای دانشجویی و مقالات علمی به بررسی این موضوع اختصاص یافت. این پژوهشها حالت جزیرهای در کل کشور دارند. با روش فراتحلیل به منظور اولویت بندی علل در جهت سیاستگذاری فرهنگی صحیح و تاثیرگذار، پس از بررسی شرایط 100 مقاله علمی- پژوهشی و 50 پایان نامه علمی معتبر و برجسته، 55 پژوهش برجسته بین سالهای 1385 تا 1395جهت بررسی علل طلاق در ایران انتخاب شد. نتایج فراتحلیل به روی 260 آزمون استخراجی از این منابع نشان داد میانگین اندازه اثر علل فردی (398/0 R=)، علل ساختاری (382/0 R=)، علل انتخابی (353/0 R=)، علل وارده از سوی خانواده و دوستان (358/0 R=)، علل اجتماعی (393/0 R=) و علل ارتباطی میان زوجین (438/0 R=) است که دارای بیشترین میانگین اندازه اثر است. طبق جدول کوهن این اندازه اثر نزدیک به بزرگ است. در پایان با استفاده از نظریه «رشد چهار بعدی تاثیرات» مدل خروجی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و رابطه میان علل مختلف تبیین گشته است.
ملخص الجهاز:
(رمضاني، ١٣٩٠) به بياني ديگر وقتي کارکردهاي خـانواده از قبيل کارکردهاي زيستي، اجتماعي، شناختي و عاطفي يکي پس از ديگري آسيب ميبيند، اعضاي آن به تدريج احساس رضايت منديشان را از دست ميدهند که اين امر ابتدا موجب گسستگي رواني و سپس گسستگي اجتماعي و در نهايـت بـه يـک واقعـه حقـوقي خـتم ميشود که طلاق نام دارد.
مرور سه دهه تحقيقات علل طلاق در ايران در اين تحقيق در جستجوي اوليه ١٤٠ سند (شامل مقالات و پايان نامه ها) و در سه مرحله غربالگري ، ٢٨ سند مورد انتخاب و بررسي قرار گرفته است .
اين نظريه ، شامل ٤ بخش است : ١- فرق بين موضوع و علت نگارندگان پس از بررسي و تحليل پژوهش هاي مختلف معتقدند تمامي مـوارد بيـان شده در تحقيقات در واقع همبستگي با طلاق دارد و ميتوان آنها را موضوع ناميد.
فراتحليل به روي آزمون هايي که در آنها موضوعات ارتباطي و ميزان گرايش به طلاق بررسي شده است صورت گرفـت (جدول ٥).
تعداد آزمون ها انواع آزمون هاي به کار رفته شده ميانگين اندازه اثر موضوعات فردي n ٣١ آزمون همبستگي پيرسون واسپريمن آزمون کاي دو، آزمون تي Ʃ1R=0/358 N جدول ٦: فراتحليل موضوعات وارده از سوي خانواده و دوستان و ميزان گرايش به طلاق .
فراتحليل به روي آزمون هايي که در آنها موضوعات نظير اشـتغال زنـان ، تغييـر ارزش هـا، بيکاري و پايين بودن درآمد، مشاغل آزاد و کارگري ، عدم سرمايه اجتماعي ، فرد گرايـي و ميزان گرايش به طلاق بررسي شده است صورت گرفت (جدول ٧).
موضوعات مربوط به خانواده و دوستان نظير حمايت اشتباه ، دخالت ، ازدواج اجباري ، سابقه طلاق موضوعاتي است که از ناحيه اين افراد، زندگي زوجين را تحت تاثير قرار ميدهد.