پیش‌بینی اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در دانش‌آموزان نوجوان بر اساس افسردگی و شخصیت خودشیفته با در نظر گرفتن نقش میانجیگری خودافشایی مقالة

هدف این پژوهش پیش‌بینی اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در دانش‌آموزان نوجوانان بر اساس افسردگی و شخصیت خودشیفته با در نظر گرفتن نقش میانجی‌گر خودافشایی بود. روش پژوهش، توصیفی و از نمونه طرح‌های همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان نوجوان دختر و پسر دوره دوم دبیرستان شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بود که از بین آن‌ها با استفاده از روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای ۳۰۰ دانش‌آموز نوجوان انتخاب شدند. داده‌ها از طریق پرسشنامه‌های گرایش و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی (Momeni and Taghilo, 2016)، افسردگی بک (Beck Depression Inventory, 1978)، شخصیت خودشیفته (Raskin & Terry, 1988) و خودافشایی مجازی (Chelon, 1978) جمع‌آوری و با روش تحلیل رگرسیون چندمتغیره در نرم‌افزار آماری SPSS20 تحلیل شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که تأثیر معناداری بین افسردگی، شخصیت خودشیفته و خودافشایی با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی وجود دارد (01/0=p). همچنین مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بوده و نتایج از نقش میانجیگری خودافشاگری در تأثیر شخصیت خودشیفته و خودافشایی و اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی حمایت می‌کند.

The aim of this study was to predict social media addiction in adolescent student based on depression and narcissistic personality by considering the mediating role of self-disclosure. The study was descriptive and correlational design and from the sample of correlation schemes and the statistical population included all male and female high school students in Tehran, from which 300 students were selected using multi-stage cluster method. Data were obtained through questionnaires of Social Network Orientation and Use (Momeni and Taghilo, 2016), Beck Depression Inventory (1978), Narcissistic Personality (Raskin & Terry, 1988) and Virtual Self-Disclosure (Chelon, 1978). Data were analyzed by multivariate regression analysis in SPSS-20 statistical software. The findings showed that there is a significant effect between depression, narcissistic personality and self-disclosure with social media addiction (p=0/01). Also, the proposed model had a good fit (c2/df=3/09, CFI=0/971, AGFI=0/926, GFI=0/973, RMSEA=0/083) and the results support the mediating role of self-disclosure in relation to narcissistic personality and self-disclosure and social media addiction.

چکیده هدف این پژوهش پیش‌بینی اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در دانش‌آموزان نوجوانان بر اساس افسردگی و شخصیت خودشیفته با در نظر گرفتن نقش میانجی‌گر خودافشایی بود. داده‌ها از طریق پرسشنامه‌های گرایش و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی (Momeni and Taghilo, 2016)، افسردگی بک (Beck Depression Inventory, 1978)، شخصیت خودشیفته (Raskin & Terry, 1988) و خودافشایی مجازی (Chelon, 1978) جمع‌آوری و با روش تحلیل رگرسیون چندمتغیره در نرم‌افزار آماری SPSS20 تحلیل شدند. شبکه‌های اجتماعی، افسردگی، شخصیت خودشیفته، خودافشایی، دانش‌آموزان نوجوان Predicting social media addiction in adolescent student based on depression and narcissistic personality considering the mediating role of self-disclosure Haydeh Haeri, Ph. D student Faculty of Psychology, Roodehen Branch, Islamic Azad University, Roodehen, Iran. Keywords: social media addiction, depression, narcissistic personality, self-disclosure, Adolescent student مقدمه در عصر حاضر، شبکه‌های اجتماعی مجازی (Virtual social networks)، نقش بسیار مهمی در روابط مردم سرتاسر جهان ایفا می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که به جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی بیشتر مردم تبدیل شده‌اند. نوجوانی به‌ویژه یک دورۀ آسیب‌پذیر از تغییرات است و نوجوانان درنتیجه استفاده روزانه از شبکه اجتماعی، در معرض خطر بروز علائم ناشی از اعتیاد قرار دارند (Kuss & Griths, 2017) و پژوهش‌های اخیر شیوع 4 درصدی اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی را در بین نوجوان برآورد کرده‌اند (Bányai, Zsila, Király, Maraz, Elekes & et al, 2017). یکی دیگر از متغیرهایی که می‌تواند با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی رابطه داشته باشد، خودافشاگری مجازی (Virtual self-disclosure) است (Kanwal, Pitafi, Akhtar & Irfan, 2019). در مدل ساختاری این پژوهش فرض شده بود که افسردگی و شخصیت خودشیفته با میانجی‌گری خودافشایی، اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی را در دانش‌آموزان نوجوان پیش‌بینی می‌کند.