خلاصة:
هدف از این مطالعه ارایه چارچوبی آیندهپژوهانه برای تحلیل موضوعات ژئوپلیتیک دفاعی میباشد. ژئوپلیتیک یا سیاست جغرافیایی ناظر بر اثر محیط و اشکال یا پدیدههای محیطی نظیر موقعیت جغرافیایی، شکل زمین، منابع کمیاب، امکانات ارتباطی و انتقالی (زمینی، دریایی و هوایی)، وسایل ارتباطجمعی در تصمیمگیریهای سیاسی، بهویژه در سطوح گسترده منطقهای و جهانی میباشد. در پژوهش حاضر پس از بررسی ادبیات نظری ژئوپلیتیک و آیندهنگاری راهبردی و بررسی تطبیقی عوامل ژئوپلیتیک، چارچوبی برای تحلیل موضوعات ژئوپلیتیک دفاعی مبتنی بر آیندهنگاری راهبردی ارایه میگردد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهشهای کاربردی و از نوع توصیفی - پیمایشی است که در آن از روش ترکیبی استفاده شده است. روش گردآوری داده؛ مصاحبه، بررسی و تحلیل اسناد و مدارک و مقالات مرتبط و استفاده از پرسشنامه است. همچنین چارچوب نهایی و توالی گامهای فرآیند با استفاده از تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری استخراج گردیده است. نتایج نشان میدهند که چارچوب مذکور از پنج سطح تشکیل شده است و دارای گامهایی نظیر؛ تحلیل کنشگران حال و آینده منطقهای و فرامنطقهای مؤثر بر ژئوپلیتیک دفاعی، وضعیتهای اقتصادی، سیاسی، نظامی، اجتماعی و فرهنگی، کشف و شناخت وضعیت مطلوب ژئوپلتیک دفاعی، شناخت و طرحریزی ژئوراهبردها و موقعیتهای راهبردی، ارزیابی مستمر موضوعات ژئوپلتیک و همسویی اقدامها و راهبردها با اهداف و علایق ژئوپلتیک میباشد.
The purpose of this study is to provide a Foresighting framework for analyzing defense geopolitical issues. Geopolitics due to the environment and environmental forms or phenomena such as geographical location, land shape, scarce resources, communication and critical facilities (land, sea and air), the relationship between tools in political decision-making, especially at a continuous and global level there is. In the present study, after reviewing the theoretical literature of geopolitics and strategic Foresighting and comparative study of geopolitical factors, a framework for analyzing defense geopolitical issues based on strategic Foresighting is presented. In terms of purpose, the present study is an applied research and descriptive-survey type in which the combined method has been used. The method of data collection is reviewing and analyzing documents and related articles and using a questionnaire. Also, the final framework and sequence of process steps have been extracted using interpretive structural modeling(ISM) technique. The results show that the framework consists of five levels and has steps such as; Analysis of current and future regional and trans-regional actors affecting defense geopolitics, economic, political, military, social and cultural situations, discovering and recognizing the desired state of defense geopolitics, recognizing and planning geostrategies and strategic situations, continuous evaluation of geopolitical issues and strategies Geopolitical goals and interests.
ملخص الجهاز:
جدول (٢) کد گذاري نهايي و نام گذاري کدها بر اساس الگو آينده نگاري اندي هاينز و پيتر بيشاپ تم هاي نهايي (مبتني بر الگو رديف تم هاي فرعي اندي هاينز و پيتر بيشاپ ) شناخت مسائل ژئوپليتيک 1 چارچوب بندي مسئله تعيين اهداف شناسايي خبرگان حوزه و تيم سازي تحليل موقعيت هاي ارتباطي و موقعيت هاي منطقه اي (دريا، خشکي و فضا) ٢ پويش محيطي شناسايي و تحليل پيشينه منطقه و روندهاي حاکم بر آن تحليل کنشگران حال و آينده منطقه اي و فرامنطقه اي مؤثر بر ژئوپليتيک شناسايي ذي نفعان منطقه اي و فرامنطقه اي و تحليل علايق و ارزش هاي آن ها وضعيت هاي محتمل اقتصادي، سياسي ، نظامي ، اجتماعي و فرهنگي شناخت عدم قطعيت هاي بحراني منطقه از منظر دفاعي ٣ آينده نگاري ترسيم درخت احتمالات سناريو پردازي اکتشافي در حوزه ژئوپلتيک دفاعي ارايه سناريوهاي مطلوب ٤ ترسيم چشم انداز شناخت وضعيت مطلوب ژئوپلتيک دفاعي شناخت و طرح ريزي ژئوراهبردها و موقعيت هاي راهبردي شناخت اولويت هاي ژئوپلتيک دفاعي برنامه ريزي و اقدام استحصال زنجيره منطقي رويدادهاي منطقه اي 5 برنامه ريزي نوع و ميزان منابع طبيعي ، کميت و کيفيت منابع مادي و انساني ارزيابي مستمر موضوعات ژئوپلتيک و همسويي اقدام ها و راهبردها با اهداف و علايق ژئوپلتيک يافته هاي حاصل از تحليل روايي محتوا در اين بخش صحت الگو استخراج شده توسط نرخ روايي محتوا با استفاده پرسش نامه مورد بررسي قرار گرفت .