نقد ادبیات مقاومت در ادبیات عرب مقدمة ومراجعة

ادﺑﯿﺎت ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺻﻮل ﻣﺒﺎرزاﺗﯽ ﻧﺴﻠﯽ ﻣﻘﺎوم و ﻇﻠﻢﺳﺘﯿﺰ ﺑﺮای ﺣﻔﻆ وﻃﻦ، دﯾـﻦ، ﻓﺮﻫﻨـﮓ، ﻫﻮﯾـﺖ و ﺳﻨﺖﻫﺎی ﺧﻮد در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺠﺎوزﮔﺮان و ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑـﻪ ﺣـﺮﯾﻢ ارزشﻫـﺎی اﻧﺴـﺎﻧﯽ و ﻣﻠـﯽ ﺗﺠـﺎوز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ادﺑﯿﺎت ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﯾﻦ ﻇﻠﻢﺳﺘﯿﺰی و ﻣﺒﺎرزه را در ﻗﺎﻟﺐﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻌﺮی و ادﺑﯽ ﺗﺮﺳﯿﻢ ﮐـﺮده و ﺑﻪ ﻧﺴﻞﻫﺎی آﯾﻨﺪه ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﯾﻦ ﭘﺎﯾﺪاری ﭼﻬﺮهی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻋﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺮﺳـﯿﻢ اﺷـﮑﺎل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻀﺎدﻫﺎی زﻧﺪﮔﯽ اﻧﺴﺎن، در ﻫﯿﭻ ﻗﺎﻟﺐ ﻣﻠﯽ ﯾﺎ ﭼﺎرﭼﻮب اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺧﺎص ﻧﻤﯽﮔﻨﺠﺪ. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اوﺿﺎع ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎن ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ، ﻧﻮﯾﺴـﻨﺪﮔﺎن و ﺷـﺎﻋﺮان، ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﺳـﺨﻨﮕﻮی ﻣـﺮدم ﻣﻈﻠـﻮم و ﺳﺘﻤﺪﯾﺪه، اﻗﺪام ﺑﻪ ﺳﺮودن و ﻧﻮﺷﺘﻦ، از ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ وارده ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﮐـﻪ ادﺑﯿﺎت ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻋﺮب را در دوره ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ادﺑﯿﺎت ﻣﻘﺎوﻣﺖ و ﻣﺆﻟﻔـﻪﻫﺎی ادﺑﯿـﺎت ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻣـﯽ ﭘﺮدازد. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ اﺣﺴﺎس ﺗﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﯿﻦ، دﻓﻊ ﺗﺠﺎوز و اﺷﻐﺎل ﺧـﺎرﺟﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﺑﺮوز ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺳﺮزﻣﯿﻦ، ﺟﻨﮓزدﮔـﺎن و آوارﮔـﺎن، ﻗﯿـﺎم ﻋﻠﯿـﻪ ﺗﺠـﺎوزﮔﺮ و اﺷﻐﺎﻟﮕﺮ، اﻧﮕﯿﺰهﻫﺎی دﯾﻨﯽ و ﻗﻮﻣﯽ، ﺷﻬﺎدت، دﺷﻤﻦ، آرﻣﺎنﮔﺮاﯾﯽ و اﻋﺘﺮاض ﺑﻪ ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ ارزشﻫـﺎی ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻘﺎوﻣﺖ، از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ درونﻣﺎﯾﻪﻫﺎی اﯾﻦ ادﺑﯿﺎت اﺳﺖ.