خلاصة:
معلولین جسمی- حرکتی که برای تردد در سطح شهر از صندلی چرخدار استفاده میکنند، بخشی از
افراد جامعه اند که همچون سایرین نیازمند دسترسی و استفاده از امکانات و خدمات عمومی هستند.
هدف از این تحقیق بررسی وضعیت سلامت روان این افراد است که در اثر عدم مناسب سازی فضای
شهری، طرد اجتماعی را تجربه میکنند. در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است
و با انتخاب 40 نفر از معلولین جسمی- حرکتی کاربر صندلی چرخدار و 16 نفر از پزشکان مغز و
اعصاب، روانشناس و روانپزشک که بیمارانی با اختلالات روانی از طیف مورد بررسی دارند؛ به ارزیابی
میزان تناسب فضای شهری با ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد دارای معلولیت، پرداخته
شده است. تحلیل دادهها به کمک نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق
نشان میدهد که در زمینه رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی برای معلولین جسمی- حرکتی کاربر
صندلی چرخدار، اقدامات مناسب و کافی صورت نگرفته است. در این راستا با پیمایش میدانی و بهره-
گیری از 7 معیار و مطالعه تطبیقی آنها با ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد دارای
معلولیت؛ راهکارهایی جهت مناسبسازی در هر معیار، ارائه شده است.
ملخص الجهاز:
در اين پژوهش از روش توصيفي- تحليلي استفاده شده است و با انتخاب ٤٠ نفر از معلولين جسمي- حرکتي کاربر صندلي چرخدار و ١٦ نفر از پزشکان مغز و اعصاب ، روانشناس و روانپزشک که بيماراني با اختلالات رواني از طيف مورد بررسي دارند؛ به ارزيابي ميزان تناسب فضاي شهري با ضوابط و مقررات شهرسازي و معماري براي افراد داراي معلوليت ، پرداخته شده است .
وقتي افراد معلول به محيط "غير معلول " دعوت ميشوند، شکاف ميان معلول بودن و معلول نبودن کاملاً هويدا خواهد بود (١٩٩٥ ,Doyle) به تعبير يان الياسون ١، رئيس سوئدي مجمع عمومي سازمان ملل ، "کيفيت جامعه را با چگونگي رفتار آن با آسيب پذيرترين شهروندان اندازه ميگيرند" (٢٠٠٧ Eliyason) شهروندي مجموعه اي از حقوق را اعطا ميکند که "هم از سوي تمامي اعضاي يک اجتماع سياسي مطالبه ميشود و هم به آنان اختصاص مييابد" (١٩٩٦٨٦,Pakulski) اگر گزاره شهروندي را يک واقعيت و پديده اجتماعي بدانيم ، موقعيت شهروند بر حس عضويت داشتن در يک جامعه گسترده براي مشارکت فعالانه در حوزه هاي مختلف اقتصادي ، اجتماعي، فرهنگي و سياسي دلالت دارد (١٩٩٨١٥٥,Janoski) معلول جسمي- حرکتي که با مشکلات فراوان ناشي از وضعيت جسمانياش دست و پنجه نرم ميکند، يا بايد در فضاي شهري حضور پيدا کند و تبعات حضورش را به واسطه عدم اجراي ضوابط و مقررات معلولين در سطح شهر بپذيرد يا بايد کنج خانه را برگزيند و در سراشيبي افسردگي ناشي از خدشه دار شدن عزت نفس و کرامت انسانياش ، پيش رود.