خلاصة:
نگاهی به منابع معدنی کشور نشان می دهد که ایران از جمله کشورهای غنی در این حوزه است که نیازمند برنامه ای منسجم و نگاهی سیستماتیک بوده تا بتواند با سازوکاری صحیح به جایگاه مطلوب در حوزه تولید فولاد و محصولات فولادی در جهان دست یابد. هرچند جایگاه ایران در سال های اخیر به لحاظ تولید فولاد از پیشرفت خوبی برخوردار بوده است و این صنعت توانسته است با وجود کمبودهای موجود، برخی مشکلات ارزی کشور را با انجام صادرات مرتفع نماید، اما دستیابی به اهداف تعیین شده در افق ۱۴۰۴ نیازمند تجهیز زیرساخت های مورد نیاز در این صنعت است. یکی از این زیرساخت ها، ایجاد و بهبود سیستم حمل ونقل کشور است. تجربه نشان داده است، از آنجا که انجام این گونه اقدامات برعهده دولت می باشد، شاهد عدم تخصیص بهینه اعتبارات و همچنین طولانی بودن زمان بهره برداری از طرح های عمرانی زیرساختی در کشور بوده ایم. بررسی ها نشان می دهد وجود کاستی ها در سیستم حمل و نقل کشور به حدی است که انتظار نمی رود زیرساخت مورد نیاز صنعت فولاد بتواند در فرصت باقیمانده تا سال ۱۴۰۴ فراهم شود. ازاین رو، به منظور بهبود وضع موجود برخی راهکارها از جمله: تامین اعتبارات مالی به منظور تجهیز زیرساخت ها، جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی، عدم مداخله دولت در اتخاذ برخی سیاست ها و... پیشنهاد می گردد.
ملخص الجهاز:
هرچند جایگاه ایران در سالهای اخیر بهلحاظ تولید فولاد از پیشرفت خوبی برخوردار بوده است و این صنعت توانسته است با وجود کمبودهای موجود، برخی مشکلات ارزی کشور را با انجام صادرات مرتفع نماید، اما دستیابی به اهداف تعیینشده در افق 1404 نیازمند تجهیز زیرساختهای مورد نیاز در این صنعت است.
ازاینرو، در این گزارش با توجه به اهمیت موضوع ابتدا با نگاهی به صنعت فولاد در اقتصاد ایران به بررسی وضعیت حملونقل کشور میپردازیم و سپس به اثرگذاری وضعیت حملونقل کشور در تولید محصولات فولادی خواهیم پرداخت که در ادامه با بیان ملاحظات امنیت اقتصادی بهمنظور بهبود شرایط حاکم برخی راهکارها ارائه میگردد.
بر اساس آخرین آمار در دسترس باید گفت، تمامی طرحهای فولادی در کشور از موفقیت و پیشرفت یکسان برخوردار نیستند، ازاینرو، بهمنظور درک بهتر از موقعیت کشور درخصوص وضعیت زنجیره فولاد در سالهای پیشِرو با توجه به اینکه سند چشمانداز صنعت فولاد تولید 55 میلیون تنی را برای سال 1404 هدف قرار داده است، لازم است به تفکیک طرحها بر حسب درجه احتمال موفقیت آنها بپردازیم.
این در حالی است که بهمنظور تأمین نیاز داخلی برای دستیابی به اهداف تعیینشده در چشمانداز 1404 لازم است تا با انجام سرمایهگذاری در بخشهای مختلف این صنعت و همچنین افزایش عمق اکتشاف در معادن سنگآهن کشور شاهد رشد و توسعه صنعت فولاد کشور باشیم.
همانگونه که در این نمودار نشان داده شده است، دستیابی به حمل جادهای 118 میلیون تن برای صنعت فولاد در سال 1404 امری دور از دسترس نیست اما اولویت حمل بار در صنعت فولاد کشور در استفاده از سیستم حملونقل ریلی است زیرا علاوه بر صرفههای اقتصادی و کاهش هزینههای تولید، موجب کاهش خطرات جادهای در کشور نیز میشود.