خلاصة:
قریب به سه دهه است که برنامه های متنوع طبیعت- درمانی به عنوان یک رویکرد اصلاحی نوین در زندان های برخی از کشورها (نظیر امریکا، انگلستان و کانادا) به کار بسته می شود. مطالعات تجربی متعدد حکایت از توفیق این برنامه ها در راستای اهدافی نظیر کاهش نرخ تکرار جرم و یا ادغام پذیری دوباره زندانیان در جامعه می کنند. به نحوی که می توان گفت، طبیعت درمانی در حال بدل شدن به یک الگوی موفق اصلاحی در نظام زندان های این کشورها است. با این حال، هیچ نوشتاری در ادبیات جرمشناسی یا کیفرشناسی پارسی به بررسی این الگوی نوظهور نپرداخته است و هنوز هیچ یک از زندان های ایران نیز درصدد تجربه آن برنیامده اند. این نوشتار می کوشد تا در چهار بخش مجزا، مبانی نظری طبیعت درمانی، جلوه ها و اهداف آن در زندان ها، نتایج تجربی حاصل از پیاده سازی این برنامه ها در زندان ها، مکانیسم های نظری اثربخشی آن و نهایتا، وضعیت به کار گیری این برنامه ها و جایگاه طبیعت درمانی در نظام زندان های ایران را ارائه نماید.
Abstract: It has been about three decades that various nature-therapy programs are applied as a new modified approach in some countries (i.e. USA, United kingdom and Canada). Numerous experimental studies approve the success of these programs in regard to some purposes like reduction of recidivism rate or reintegration. So that one can say that nature-therapy is about to convert to a successful rehabilitation pattern in the system of prisons of these countries. Nevertheless, no research in Persian criminological or penological literature has yet investigated this newfound pattern and heretofore, none of iran’s prisons is planning to experience that. This paper tries to represent its effectiveness in five distinct parts of theoretical basis of nature-therapy, aspects and their goals in prisons, experimental results, theoretical mechanisms and finally, its situation in iran’s penal system.
ملخص الجهاز:
طبيعت - درماني؛ رويکردي نوين در نظام اصلاحي زندان | مهدي کاظميجويباري | دکتري حقوق جزا و جرم شناسي از دانشگاه شهيد بهشتي، تهران ، ايران چکيده قريب به سه دهه است که برنامه هاي متنوع طبيعت - درماني به عنوان يک رويکرد اصلاحي نوين در زندان هاي برخي کشورها (نظير امريکا، انگلستان و کانادا) به کار بسته ميشود.
نرخ بالاي تکرار جرم ، نرخ بالاي بيماريها و اختلالات رواني زندانيان ، هزينه هاي سرسام آور برنامه هاي اصلاحي- درماني و نيز شرايط فيزيکي، اجتماعي و رواني نامطلوب و بعضا غيرانساني حاکم بر زندان ها از مهم ترين اين انتقادات به شمار ميآمدند.
يکي از مهم ترين نتايجي که بيش تر پژوهش ها بر آن صحه ميگذارند، کاهش نرخ تکرار جرم پس از اتمام شرکت در برنامه هاي طبيعت درماني است .
برخي مطالعات مؤيد اين هستند که شرکت کنندگان در برنامه هاي آموزشي طبيعت درماني در حين تحمل حبس ، احتمال بيش تري براي استخدام در قياس با ساير زندانيان دارند.
نهايتا اينکه ، برخي پژوهش ها نيز به آثار قابل توجه شرکت در اين برنامه ها بر کاهش آسيب هايي نظير سوءمصرف الکل و مواد مخدر در دوران پس از زندان پرداخته اند (٢-٢٠١٥:١ ,Khatib, Krasney).
. آن گونه که در بخش قبلي آمد، برنامه هاي طبيعت درماني قادراند که اين مؤلفه ها را هدف قرار دهند و از اين طريق ، علل تکرار جرم را کاهش دهند يا از بين ببرند (٤ : ٢٠٠٧ ,Home Office Custodial Estates).
(
, 
, 
)
