خلاصة:
خصوصیات محیطی و ویژگی های مکانی از عوامل موثر بر ارتکاب انواع گوناگون جرایم محسوب می شود؛ به شکلی که فرصت های ارتکاب جرم را برای مجرمان تسهیل یا با محدودیت هایی مواجه می کند. برابر مصوبات قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نیروی انتظامی مسئول برخورد با هرگونه اعمال مجرمانه ای است که در جامعه به وقوع می پیوندد؛ این مسئله خود لزوم توجه به ویژگی های جغرافیائی را به عنوان متغیری تاثیرگذار در بروز و یا جلوگیری از وقوع جرم ضروری می سازد. روند افزایشی کشفیات ۵۵ درصدی مواد مخدر در استان هرمزگان از سال ۱۳۹۰ به بعد، حکایت از تشدید قاچاق مواد مخدر به ویژه در مبادی ورودی استان از جمله مرزهای گسترده آبی بین المللی و استان های هم جوار دارد. هدف از این تحقیق شناسایی عوامل جغرافیائی موثر بر افزایش قاچاق مواد مخدر و علل تغییر مسیر ترانزیت از شرق کشور به سمت این استان می باشد. در این تحقیق با استفاده از روش پس رویداد علی، ابتدا ۵۰ مورد از پرونده های کشف مواد مخدر در سطح استان بررسی و با برخی از متهمان آن مصاحبه شده است. در ادامه با استفاده از روش های پیمایشی، پرسشنامه ای حاوی ۲۱ سوال پنج گزینه ای در طیف لیکرت تهیه و در میان جامعه آماری این تحقیق به تعداد ۱۰۰ نفر از خبرگان و دست اندرکاران مبارزه با مواد مخدر در بخش های مختلف استانداری، نیروی انتظامی و صاحب نظران دانشگاهی توزیع شده است. پاسخ های جمع آوری شده با استفاده از آزمون تی ارزیابی و با نرم افزار اس.پی. اس. اس تجزیه و تحلیل شد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که قابلیت های طبیعی و جغرافیائی استان از جمله وجود مرز طولانی از یک طرف و اقدامات پیشگیری وضعی در مرزهای شرقی کشور از سوی دیگر، مهم ترین عامل موثر بر تغییر مسیر انتقال مواد مخدر به سمت استان هرمزگان می باشد. علاوه بر این، برخورداری از زیرساخت های مناسب و قابل توجه ترانزیتی کالا و خلاهای امنیتی و انتظامی در مسیر شبکه های مواصلاتی جذابیت استان را برای این منظور افزایش داده است.
ملخص الجهاز:
يافته ه اي تحقيق حاکي از آن است که قابليت هاي طبيعي و جغرافيائي استان از جمله وجود مرز طولاني از يک طرف و اقدامات پيشگيري وضعي در مرزهاي شرقي کشور از سوي ديگر، مهم ترين عامل مؤثر بر تغيير مسير انتقال مواد مخدر به سمت استان هرمزگان ميباشد.
قاچاقچيان از وضعيت جغرافيائي و خلاهاي امنيتي موجود در استان استفاده کرده اند؛ بنابراين با توجه به اين مسئله بر ن يروهاي انتظامي و نظامي مستقر در آن استان لازم است که به هر طريق ممکن از جمله : کمک گرفتن از علوم زمين به ويژه جغرافيا و شاخه هاي مختلف آن براي شناسايي اين شرايط و موقعيت جغرافيائي و اشکال و عوارض موجود در آن اقدام نمايند.
) براي مبارزه با مواد مخدر در مرزه اي شرقي کشور در سال هاي اخير موجب تغيير مسير انتقال مواد به سمت استان هرمزگان شده است .
فرضيه چهارم : وجود معابر طبيعي و زيرساخت هاي مناسب مواصلاتي و خلأهاي انتظامي و امنيتي موجب افزايش قاچاق مواد مخدر در استان هرمزگان شده است .
روش در اين تحقيق نگارندگان اتب دا با تکيه بر سوابق شغلي و تجربي خويش در محدوده تحقيق و مبتني بر بررسيهاي اسنادي و ميداني ٥٠ مورد از پرونده هاي کشف مواد مخدر در سه سال گذشته را به همراه آمار کشفيات انجام شده بررسي کردند و در ادامه با انتخاب ١٠٠ نفر از دست اندرکاران مبارزه با مواد مخدر، خبرگان و صاحب نظران در سطح استان به عنوان جامعه آماري تحقيق به صورت تمام شمار با استفاده از روش پيمايش پرسشنامه اي حاوي ٢١ سؤال پنج درجه اي در طيف ليکرت تهيه و توزيع گرديده است .