خلاصة:
تر کیب «أَرَأَیْتَ» و فروع آن یکی از ترکیب های دشواریاب قرآن کریم از نظر نحوی و پیرو آن از لحاظ برگردان آن به زبان های دیگر از جمله فارسی است. این پژوهش با هدف تحلیل و ارزیابی برخی از ترجمه های فارسی معاصر و مشهور قرآن کریم (الهی قمشه ای، رضایی اصفهانی، شعرانی، صفوی، صفار زاده، فولادوند، مجتبوی، مشکینی، معزّی و مکارم) در برگردان آیات مشتمل بر «أَرَأَیْتَ» و فروع آن بر اساس معیارهای صرفی، نحوی و بلاغی که باید در ترجمه این ترکیب رعایت گردد، موارد کاربرد این ترکیب در قرآن را مورد پژوهش قرار داده و به این نتیجه دست یافته است که سازگارترین ترجمه ها با معیارهای صرفی، نحوی و بلاغی، در رتبه نخست ترجمه صفوی است که در 26 مورد، و سپس مشکینی و شعرانی در 22 مورد، و سپس مجتبوی در 20 مورد این معیارها را رعایت کرده اند و ترجمه های رضائی اصفهانی و معزی به لحاظ اینکه این معیارها را در هیچ موردی رعایت نکرده اند، ناپایبندترین ترجمه ها می باشند.
The word "arayt" and It's derivatives are one of the most difficult Combinations of the Holy Qur'an Syntactically, For this reason, it is difficult to translate it into other languages, including Persian.This research is aimed at analysis and evaluation of some of the contemporary Persian translations of the Holy Quran in terms of their translating verses that including "arayt" and it's derivatives Based on Syntactic and rhetorical criteria. These translations are Elahi Ghomshei, Rezae Esfahani, Sharani, Safavi, Saffarzadeh, Fouladvand, Mojtabavi, Meshkini, Mu‘izzi, Makarem.And this result is achieved; most compatible translations with Syntactic and rhetorical criteria are as follows. The first is Safavi translation which is correct in 26 cases, then translations of Sharani and Meshkini which are correct in 22 cases, also Mojtabavi's translation has followed these criteria in 20 cases. And translations by Rezae Esfahani and Mu‘izzi, in the sense that they have not met these criteria in any way, are the most incompatible translations.
ملخص الجهاز:
بر اين اساس اين پژوهش عهده دار پاسخ به دو سوال زير خواهد بود: ميزان پايبندي ترجمه هاي فارسي معاصر و مشــهور قرآن کريم (الهي قمشه اي ، رضايي اصفهاني ، شــعراني ، صفوي ، صفارزاده ، فولادوند، مجتبوي ، مشــکيني ، معزي و مکارم ) در برگردان آيات مشتمل بر «أرأيت » و فروع آن بر اساس معيارهاي صرفي ، نحوي و بلاغي تا چه اندازه است ؟ ٢- بحث و بررسي پاياييپزي :و٧زمستان 1399 ٢-١- مفهوم »أرأيت « و فروع آن از نظر نحوي ، بل غي و تفسيري فعل «رأي » در يک کاربرد به معناي ديدن بصري و با چشــم است ، و در کاربرد ديگر از افعال قلبي _ جزو افعال دو مفعولي _ است و در اين کاربرد مفيد يقين (و نه ظن ) و به معناي «يقينا دانســت » مي باشــد، هرچند در نظر برخي اين فعل در معناي ظني و «از روي گمان دانســت » نيز کاربرد دارد.
پيشاپيش توجه به اين نکته ضروري اســت که براي رعايت اختصار، در ذکر ترجمه مترجمان فقط به بخشي از ترجمه آيه که به ترجمه «أرأيت » و فروع آن اختصاص دارد، بســنده شده است ، و ميزان پايبندي مترجمان در ترجمه آيات نامبرده بر اساس محورهاي چهارگانه زير مورد تحليل و ١٣٩٩ بررسي قرار خواهد گرفت : از جهت افاده استفهام تعجبي ؛ از نظر عبور از هيأت ماضي و انسلاخ آن از زمان ؛ از نظر معناي مجازي ماده «رأي » که عبارت از «أخبرني » و مشابه آن است ؛ از نظر رعايت مخاطب که کاف خطاب بر آن دلالت دارد.