ماهیت و مالیت ارزهای دیجیتال از منظر فقه مقارن مقالة

ارز دیجیتال، اصطلاح جدید و نوظهور است که نیازمند بررسی عمیق از جمیع جهات، به‌‌ویژه از منظر فقه اسلامی است. ارز دیجیتال پول فضای مجازی است که به وسیله آن می‌توان حجم بسیار زیادی از پول را در مدت زمان کوتاه‌تری نسبت به تراکنشهای بانکی و به صورت بین‌‌المللی، جابه‌‌جا کرد. محل فعالیت این ارزها، شبکه اینترنت است و بدون نیاز به تشریفات و تایید دولتها در حال انجام است، چرا که اساسا هدف از ایجاد این ارزها، انجام معاملات بدون نظارت و دخالت دولتهاست، که این مورد خالی از اشکال نخواهد بود. در مقاله پیش رو در صدد پاسخ به این سوال هستیم که ماهیت ارزهای دیجیتال چیست و از منظر فقهی چه آثاری بر آنها مترتب می‌شود؟ با بررسیهای صورت‌‌گرفته، به این نتیجه رسیدیم که به‌‌طور کلی، هم در میان فقهای شیعه و هم اهل‌‌سنت دو دیدگاه موافق و مخالف وجود دارد که موافقان به اصولی هم‌چون صحت و اباحه استناد کرده و مخالفان به غرری‌‌بودن اشاره دارند. ارزهای دیجیتال دارای مالیت هستند و پول به‌‌شمار می‌روند و تایید یا عدم تایید دولتها، تاثیری بر هویت پولی این ارزها نمی‌گذارد. ارزهای دیجیتال دارای محاسن غیر قابل انکاری هستند که تکامل ساختار و شیوه استفاده از آنها می‌تواند، حلیت شرعی استفاده از آنها را در پی داشته باشد؛ در غیر این صورت، قاعده لاضرر و نفی سبیل، نسبت به سایر قواعد فقهی مطروحه پیرامون این ارزها، پیشی گرفته و در مقابل مشروعیت آنها می‌ایستند و حلیت آنها را به عدم حلیت تبدیل می‌کند.

Digital currency is a new term that requires careful study in all aspects especially from the perspective of Islamic jurisprudence. Digital currency is a virtual currency that can be used to transfer large amounts of money internationally and in a shorter period of time than banking transactions. The place of transactions with these currencies is the Internet and it is done without the need for formalities and approval of governments, because basically the purpose of creating these currencies is making transactions without government supervision and intervention. In this article, we seek to answer these questions: “What is the nature of digital currency?” and “What effects does it have on cyberspace transactions from a jurisprudential point of view?” We came to the conclusion that some Shia and Sunni jurists have commented as in favor and others as opposed. Proponents have cited to principles such as the Principle of Authenticity (Sihha) and the Principle of Permissibility (Ibaha). Digital currencies have a financial value and are considered money. The approval or disapproval of governments does not affect the monetary identity of these currencies. Digital currencies have undeniable advantages that the evolution of their structure and the way of using them, can lead to the legal legitimacy of using them. Otherwise, the Rule of Prohibition of Detriment (La Dharar) and the Rule of Denying the Domination of Unbelievers over Believers (Nafy Sabil) surpasses the other proposed jurisprudential rules about the digital currencies and stand against their legitimacy and finally it turns their legitimacy into illegitimacy.

به نظر ميرسد انتقاد مذکور ضعيف است ، چرا که کاملاً واضح است که ويژگي اول در رمزارزها وجود دارد و در حال حاضر مبادلات بسيار زيادي توسط آنها در حال انجام است و در در مورد ويژگي دوم نيز بايد گفت که هر چند که ارزهاي ديجيتال ، مثل بيت کوين با واحد پولي دلار قيمت گذاري ميشوند، اما علت ، آن است که اين ارزها هنوز به طور کامل شناخته نشده اند و اگر اين اتفاق صورت پذيرد و با گذشت زمان و يا افزايش چرخه فعاليت ارزهاي ديجيتال ، شاهد آن خواهيم بود که مثلاً ارزش يک آپارتمان مسکوني معادل ٤٠ بيت کوين باشد. اگر ارزهاي ديجيتال وجهه مثبتي براي جامعه نداشته باشند، و حتي باعث خروج ارز از کشور شوند، به جرئت ميتوان گفت که اين ارزها، موجب اختلال نظام اسلامي ميشوند؛ در نتيجه ، ميبايست استفاده از آنها ممنوع اعلام شود و اما به نظر ميرسد که مشکلات پولهاي مجازي مانند پول شويي، مشکلات امنيتي، تسهيل جرايم اينترنتي و ساير مواردي که بيان شد، همگي از مسائلي هستند که به وسيله پولهاي رايج امروزي نيز مشاهده ميشود و در نظام مالي فعلي کشورها نيز رواج دارد؛ اما پولهاي مجازي به علت سرعت عمل و پروتکل رمزنگاري شده اي که دارند، موجب تسريع و سهولت ارتکاب اين جرايم ميشوند.