خلاصة:
در منازل مسکونی سازمانی موجود در کشور، به دلیل عدم توجه به نیازهای اقوام و گروههای گوناگون و مساعد نبودن شرایط ایجاد تعامل میان ساکنین، دچار یک خلاء بزرگ در ایجاد تعلق مکانی و پایداری اجتماعی شدهاند. در راستای بهبود این شرایط مستلزم بهره گیری از چارچوب نظری و تدوین شاخصها و مؤلفههای شهرسازانه برای ارتقاء هویت مکانی و پایداری اجتماعی میباشیم. به این منظور ابتدا بر اساس مطالعات مبانی نظری، به ساختار یک مدل تجربی نائل شده و سپس با بهره گیری از نقطه نظرات صاحبان اندیشه در رشتههای طراحی شهری و معماری و همچنین 150 خانوار پرسنل نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که در منازل سازمانی واقع در سواحل دریای عمان حضور دارند، به دنبال اثبات مدل بر امده که به این منظور از روش تحلیل عاملی، شاخصهای ارزیابی شده در ساختار مدل را بررسی کرده و از نرمافزارهای SPSS و AMOS برای تحلیل مسیر بهره گرفته و مدلی براساس روابط میان این عوامل و ضرایب هم بستگی آنها تدوین و پایش شد. بر این اساس شاخصها در 2 گروه اصلی هویت مکانی و پایداری اجتماعی قرار گرفتند که بر اساس کیفیت و رضایت از زندگی در دست یابی به یک طراحی شهری مطلوب هم بستگی آنها مورد تائید قرار گرفت. به نظرمیرسد افزایش کیفیت فضاهای شهری و طرّاحی مناسب منظر شهری بتواند زمینۀ حضور ساکنان را در سطح شهر فراهم سازد. درنتیجه سرزندگی و نشاط ناشی از حضور شهروندان در رشد اجتماعی و فرهنگی جامعه و احساس هویت شهروندی و مکانی مؤثر خواهد بود.
Abstract: In the army residential complexes of Iran, due to the lack of attention to the needs of different ethnic groups and the lack of favorable conditions for the interaction between residents, such sets have a great vacuum in creating a place of belonging and also causing social instability. In order to improve such conditions, we need to use the theoretical framework and formulate indicators and urban components for the promotion of spatial identity and social sustainability. To this end, based on theoretical foundations, we achieved the structure of an empirical model and then, using the views and opinions of the owners of thought in the field of urban and architectural design as well as 150 families of naval personnel of the Army of the Islamic Republic of Iran, Located on the shores of the Oman Sea. We sought to prove the model for which the factor analysis method evaluated the indexes in the structure of the model and, using SPSS and AMOS software for analyzing the pathway, a model based on the relationships between this. The factors and their correlation coefficients were compiled and monitored. Accordingly, indicators were categorized in two main groups of spatial identity and social sustainability, which were confirmed by their quality and life satisfaction in reaching a favorable urban design.
ملخص الجهاز:
تبيين مدل ساختاري پايداري اجتماعي و هويت مکاني در منازل سکونتگاه هاي پيراشهري مورد: مجتمع مسکوني سازماني ارتش در چابهار و کنارک دريافت مقاله : ١٣٩٩/٠٨/٢٦ پذيرش نهايي: ١٣٩٩/١١/٠٦ صفحات :١٩٦-١٧٩ فهيمه معتضديان ؛١ استاديارگروه معماري ، واحد پرديس ، دانشگاه آزاد اسلامي ، پرديس ، ايران .
همچنين پژوهش هاي متعددي درزمينه ٔ حس تعلق و هويت مکاني (عابدي و عباسي ، ١٣٩٨؛ مدني و همکاران ، ١٣٩٥؛ عنانهاد و همکاران ، ١٣٩٨؛ معصومي و ميرخطيب ، ١٣٩٦) يا پايداري اجتماعي (سجادي قاپم مقامي و همکاران ، ١٣٩٨؛ جمعه پور و ابراهيمي ، ١٣٩٤؛ضرغامي ، ١٣٨٩؛ زنگنه و همکاران ، ١٣٩٩) در منازل مسکوني انجام شده است .
اين پيوندها با ميزان رضايت افراد، ارزيابي شان نسبت به محيط و برخي جنبه هاي هويتي آن ها به همراه معيارهايي عيني مانند مدت زمان سکونت ، مشارکت در محله و شبکه هاي اجتماعي در ارتباط است (١٩٩٢ ,Altman &Low ;١٩٩٣ ,Feldman &Giuliani ) حضور پذيري حضور نداشتن مردم در فضاهاي جمعي از علل مهم کاهش حيات اجتماعي و احساس تعلق ساکنان است .
نتايج اثرات متغيرهاي اصلي (سازه ها) بر متغير طراحي شهري (پژوهشگران ) اثر کل اثر غيرمستقيم اثر مستقيم نام متغير 0/159 0/159 __ F١ (هويت مکاني) 0/150 0/150 __ F٢ (پايداري اجتماعي) 0/534 0/534 __ F٣(خاطره جمعي ) 0/330 0/330 __ F٤(فضاي انساني ) نتيجه گيري در اين تحقيق ميزان رضايت و کيفيت زندگي از پيامدهاي مشارکت و سرمايه هاي اجتماعي در کنار تعامل اجتماعي و حس ، تعلق و دل بستگي مکاني و حضور پذيري مطرح شده است .