خلاصة:
اطلاق از جمله مباحث علم اصول است که کاربرد فراوانی در علم فقه دارد. اطلاق خود دارای دو نوع لفظی و مقامی است. گرچه در کتب اصولی مباحث مفصّلی در مورد اطلاق لفظی آمده است؛ امّا اطلاق مقامی آنچنان که شایسته است، مورد بحث واقع نشده است. تنها تعریفی که در مورد اطلاق مقامی یافت شد توسط شهید صدر ارایه شده بود. با توجّه به کمبودی که در باب اطلاق مقامی وجود دارد، ارایه تحقیقی جامع در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد. در این نوشتار که با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای صورت گرفت، مشخّص شد که تعریف ارایه‌شده توسط شهید صدر جامع همه موارد اطلاق مقامی نیست؛ به همین دلیل اطلاق مقامی این‌گونه تعریف می‌شود که «یک قیاس استثنایی و قرینه‌ای خاص است که در آن از عدم بیان متکلّم، عدم وجود مؤنه زاید و لو به نحو عنصری مستقل در کلام نتیجه گرفته می‌شود». همچنین به دست آمد که اجرای اطلاق مقامی، همانند اطلاق لفظی نیازمند کامل‌شدن مقدّمات حکمت، یعنی اثبات در مقام بیان‌بودن و عدم ورود قید می‌باشد.
Absoluteness (Iblaq) is one of the topics of the science of principles ('elme Osul), which is widely used in the science of jurisprudence. The absoluteness itself has two types of wording (Lafzi) and status (Maqami). Although there are detailed discussions about the wording meaning in the books of principles, the meaning of status has not been discussed as it should be. The only definition that was found about the meaning of status was provided by Shahid sadr. Considering shortcomings in the discussions of absoluteness of status (Eblaqe Maqami), it seems necessary to provide comprehensive research in this field. In this article, which was done by descriptive-analytical method and using library data, it was found that the definition provided by Shahid Sadr is not inclusive all cases of absoluteness of status; For this reason, the absoluteness of status is defined as; "an exceptional syllogism (qiyase Estethnai) and a special mark (qarineh Khas) which is concluded from the lack of expression of the sayer, the lack of supernumerary outgo (Mauneye zaed), like an independent element in the statement". It was also found that the enactment of absoluteness of status, like absoluteness of wording (Eblaqe Lafzi), requires the completion of the preliminaries of wisdom, i.e. proving that the sayer is in the position of expression and not using a constraint (qeyd).
(
, 
, 
)
