خلاصة:
تجربه پر فراز و نشیب ایران طی دهههای اخیر در پیمودن مسیر توسعه اقتصادی که شاید اوج آن در روند برجام و تلاشهای مستمر جهت لغو تحریمها بیشتر نمایان شد، ایران را ملزم به بازنگری در انتخاب همراهان خود در عرصه بینالملل جهت نیل به توسعه اقتصادی کرده است. در این میان تحولات جهان و تغییر پارادایم قدرت بر مبنای اقتصاد یا به عبارت دیگر نظم نوین بینالمللی بر مبنای متغیرهای اقتصادی چشمانداز دیگری را پیشرو قرار میدهد. در نظم کنونی رقابتهای اقتصادی با محوریت فناوری، ارتباطات و اطلاعات مبنای شکلدهی به ساختار قدرت در نظام بینالملل هستند. بازیگران اصلی نظام بینالملل که زمینهساز این رقابتها و شکلدهنده تعاملات و معادلات بینالمللی هستند قدرتهای نوظهور اقتصادیاند. مقاله حاضر با توجه به این امر پرسش اصلی خود را اینگونه مطرح میکند که کشورهای نوظهور اقتصادی به لحاظ مقایسهای از چه جایگاه و نقشی در فرآیند توسعه اقتصادی ایران برخوردارند و در پاسخ به آن، فرضیه را اینگونه طرح میکند که با توجه به شرایط و ساختار توسعهای ایران، کشورهای نوظهور اقتصادی به لحاظ انعطافپذیری در مناسبات، ارزان، کمهزینه، کمریسک، غیرسیاسی و پربازده بودن از جایگاه مناسبی در مناسبات توسعهای با ایران برخوردار هستند.
Iran’s uneven experience in its economic development process during the last decades, which seemingly culminated in the JCPOA process and continuous efforts made at the removal of sanctions, has made Iran revise its choice of partners in the international scene in order to attain economic development. In the meantime, world developments and the shift in power paradigm based on economy or in other words, the new international order relying on economic variables provide observes with a new outlook. In the existing order, economic rivalries based on technology, communications and information provide the basis for the formation of power structure in the international system. The major players of the international system, which give rise to such rivalries and form international interactions and transactions, include rising economic powers. To investigate this issue, this article proposed the following question: What are the place and role of the rising economies comparatively in the process of Iran’s economic development? To answer it, a hypothesis is put forward which suggests that considering Iran’s development conditions and structure, rising economies possess a salient place in development relations with Iran because of their flexibility in relations, and cheap, low cost, low risk, non-political and efficient characteristics.
ملخص الجهاز:
صندوق بين المللي پول (IMF) نيز در همين راستا جهانيشدن را رشد وابستگي متقابل اقتصادي کشورها در سرتاسر جهان بر ميشمارد که پيامد افزايش حجم و تنوع مبادلات کالا و خدمات و جريان سرمايه گذاري فراتر از مرزها به کمک گسترش تکنولوژي است .
با وجود شاخص هاي نااميدکننده ، تغييراتي که به واسطه رشد اقتصادهاي نوظهور و تغيير وزن جهاني اقتصاد رخ داده اکنون جنبه تازه اي از جهانيشدن در حال شکل گيري است که ميتوان آن را بستر يا فضاي نوين ، نظم نوين ، منطقه ايشدن و يا ١- شاخص انجام کسب وکار اشاره به قوانين مربوط به کسب وکار و حمايت از حقوق مالکيت دارد.
از ديگر مزاياي رشد جمعيت در کشورهاي نوظهور اقتصادي براي ايران رشد تقاضاي انرژي است که با توجه به بررسيهاي انجام شده گزارش چشم انداز جهاني نفت ، گسترش کمتر جمعيت در بخش اروپايي و آسيا اقيانوسيه -کشورهاي سازمان همکاري و توسعه اقتصادي- کاهش تقاضاي حمل ونقل و در نتيجه انرژي را در پي خواهد داشت ( World oil outlook ٦١ :٢٠٢٠ ,٢٠٤٥).
به طوريکه در نقشه راه «انتشار صفر تا سال ٢٠٥٠» تهيه شده توسط آژانس بين المللي انرژي، سرمايه گذاري در انرژي پاک به عنوان هدف اصلي از سوي اقتصادهاي توسعه يافته به منظور کاهش انتشار کربن به ميزان ٩٥% تا سال ٢٠٥٠ از طريق سرمايه گذاريهاي عمده در زيرساخت هاي مورد نياز، اعلام شده است (٢٠٢١ ,A Roadmap for the Global Energy Sector :٢٠٥٠ Net Zero by).