چشم‌اندازهای نو در پژوهش‌های علم و دین مقالة

پژوهش‌های علم و دین که از دهۀ شصت میلادی به حوزه‌ای (field) آکادمیک بدل شد این بختیاری را داشته است که سرشت چندرشته‌ای-میان‌رشته‌ای خود را حفظ کرده، از گزند رشته‌ای (disciplinary) شدن در امان بماند. رشته‌ای شدن حوزه‌های پژوهشی مانند «علم و دین» سبب خواهد شد عرصۀ‌ گفتگو و مباحثه میان متفکران حوزه‌های مختلف از جمله دانشمندان، الهیات‌دانان، فیلسوفان اختصاص یابد به رشته‌ای چنان تخصصی تبدیل شود که به جز متخصصان اندک آن هیچ‌کس زبانشان را نمی‌فهمد. این سرشت چندرشته‌ای-میان‌رشته‌ای را نه تنها می‌توان در تنوع موضوعات و رشته‌های درگیر، بلکه در گسترۀ روش‌های پژوهشی در این حوزه از مطالعات تطبیقی تا تحلیل‌های تاریخی-فلسفی بازشناخت.

The studies of science and religion, which turned into an academic field since the 1960s, have been fortunate enough to maintain their multi-discipline-inter-discipline nature and avoid becoming disciplinary. The specialization of research fields such as "science and religion" will cause the field of discussion and debate between thinkers of different fields, including scientists, theologians, and philosophers, to become such a specialized field that no one understands their language except for a few specialists. This multidisciplinary-interdisciplinary nature can be recognized not only in the variety of topics and disciplines involved but also in the range of research methods in this field, from comparative studies to historical-philosophical analysis.

251 چشم اندازهای نو در پژوهش های علم و دین در تعامل این حوزة پژوهشی با فلسـفة علـم ، فلسفة تکنولوژی ، تاریخ علم ، اخلاق علم و تکنولوژی و فلسـفة دیـن رقـم خـورده اسـت . به رغم آنکه در ابتدای شکل گیری حوزة «علم و دین »، مراد از علـم ، بیشـتر علـوم طبیعـی (natural science) بود، در سالهای اخیر توجه بیشتری به پزشکی ، علوم انسانی ، اجتماعی و هنر شده است و زمینه های الهیاتی برآمدن پزشکی ، علوم انسانی و اجتماعی ، ربط و نسبت الهیات و هنر مدرن و مباحثی از این دست در کانون توجه قرار گرفته است . Science and Religion: A Very Short Introduction; Oxford University Press, Second Edition. The Oxford Handbook of Religion and Science, Oxford University Press.