بررسی سیر تحول واژه‌هایی از فارسی باستان و میانه در گویش تالشی عنبران و مقایسۀ آن با فارسی نو مقالة

ادبیات و زبان های محلی ایران زمین تابستان 1402، سال سیزدهم - شماره 2 ، A+ (Azad University/ISC (‎15 صفحة - من 115 إلی 129 )

الکلمات المفتاحية: واج فارسی میانه فارسی باستان گویش تالشی فارسی نو لهجۀ عنبرانی Anbarian middle Persian Phonology New Persian Taleshi dialect Ancient Persian فارسی گویش زبان

fa en

خلاصة:

گویش تالشی ادامۀ طبیعی و تحول‌یافتۀ زبان‌‌های دورۀ میانه و باستانی ایران است. عده‌ای از پژوهشگران، این گویش را از گویش‌‎های زبان آذری و عده‌‌ای آن را زبانی که ریشه در زبان‌ مادی دارد، به حساب می‌‌آورند. این گویش به سه دستۀ شمالی، مرکزی و جنوبی تقسیم می‌‌شود که در این بین، لهجۀ عنبرانی در گروه لهجه‎‌‌های تالشی شمالی قرار دارد. این لهجه تا به امروز واژه‌های بسیاری از فارسی باستان و میانه را در درون خود حفظ کرده و در سطوح آوایی، واژگانی و دستوری، دارای ویژگی‌‌هایی است که نتایج بررسی دقیق آن‌‌ها می‌‌تواند خدمت شایانی به حوزۀ زبان فارسی داشته باشد و به پژوهشگران این عرصه یاری رساند. در پژوهش حاضر، که بر اساس بررسی سیر تحول تاریخی، آوایی و واج‌‌شناسی تعدادی از واژه‎‌‌های تالشی عنبرانی از دورۀ فارسی باستان و میانه و مقایسۀ آن‌‌ها با فارسی نو و معیار، نگاشته شده است، می‌‌توان گفت که این واژه‌‎‎ها در درون این لهجه چندان دچار تحول آوایی و ابدال نشده‌‎اند و به همین دلیل، شباهت و قرابت این واژه‎‌‌ها در لهجۀ مذکور به فارسی باستان و میانه بیشتر از فارسی نو و معیار است و این امر از دیرینگی و اصالت لهجۀ عنبرانی حکایت دارد.

ملخص الجهاز:

به دليل اهميت موضوع ، پژوهش هاي زيادي در زمينۀ تحول واژه هاي فارسي باستان و ميانه در گويش تالشي و بعضي لهجه هاي آن صورت گرفته است اما در اين بين به لهجۀ عنبراني، که در بعضي موارد تفاوت زيادي با ساير لهجه ها دارد، توجه چنداني نشده است . بنابراين هدف از نگارش اين مقاله ، بررسي سير تحول تاريخي و آوايي برخي واژه هاي تالشي عنبراني از دورٔە باستان و ميانه و مقايسۀ آن با فارسي معيار است . روش تحقيق در اين پژوهش براي بررسي تحولات تاريخي و آوايي برخي واژه هاي تالشي عنبراني و مقايسۀ آن با فارسي معيار، آثاري از قبيل : «راهنماي زبان فارسي باستان » نوشتة چنگيز مولايي، «واج شناسي تاريخي زبان فارسي» و «تاريخ زبان فارسي» دو اثر از مهري باقري، «تاريخ زبان فارسي» از پرويز ناتل خانلري، «تاريخ زبان فارسي» از محسن ابوالقاسمي، «تحول آوايي زبان فارسي» اثر هاينريش هوبشمان ، و همچنين «فرهنگ زبان پهلوي» از مکنزي، « فرهنگ فارسي به پهلوي»از فره وشي و «فرهنگ زبان ايراني باستان » اثر بارتولمه را مبنا قرار داده و به بررسي سير تحول تاريخي و آوايي برخي از واژه هاي تالشي عنبراني پرداخته ايم . تحولات مصّوت a «مصّوت a در فارسي باستان بازماندٔە مصّوت a در ايراني باستان ، آن هم صورت تحول يافتۀ يکي از واج هاي e،a ،o ،ṃ ،ṇ ، در هند و اروپايي است »(مولايي، ۱۳۸۷: ۲۱) اما اين مصّوت در آغاز بيشتر واژگان تالشي عنبراني به صورت [̄a ] آمده است .

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک

تحتاج دخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.
إن كنت لا تقدر علی شراء الاشتراك عبرPayPal أو بطاقة VISA، الرجاء ارسال رقم هاتفك المحمول إلی مدير الموقع عبر webmaster@noormags.com .

You need Sign in to view the content of the article. If you are not a member, proceed from part Sign up.
If you fail to purchase subscription via PayPal or VISA Card, please send your mobile number to the Website Administrator via webmaster@noormags.com .

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک