خلاصة:
فرعون در فرهنگ و ادبیات اسلامی نامی مشهور اما منفی است. انتساب این نام به اماکن
و اقوام» خاصه در شهرها و نقاط محلی ایران» قابل تامل است. نوشتار حاضر با تمرکز بر چند
گزارش کتاب تاریخقم و انتساب فرعون به دو مکان در ناحیه جبال یا عراق عجم (ناحیه درم
کاشان و شهر آوه در همسایگی ساوه) تا قرن ۴ به دلایل احتمالی این نگاه پرداخته و با رجوع
به گزارش مرتبط سوم (اعلام حضور عمالقه در دیر گچین قم) ریشهها و روابط این انتساب
فرعونی با سه فرهنگ و موضوع تاریخی بررسی شدهاست. ریشههای نگرش و نامگذاری فرعونی
علیرغم مذمت در فرهنگ ماء سرچش مه ایرانی و اسلامی دارد که احتمالا با ادیان دیگر خاصه
بهودیت و سرگذشت پیامبر و کتاب مقدسش نیز تلفیق و از نگرش غالب متمایز شدهاست. این
پژوهش با تمرکز روی سه موضوع فراعنه مصرء روایات و نکاتی از قوم بنیاسراییل و شکلگیری
یهودیت در کتاب مقدس و در نهایت اقوام عمالقی مرتبط با آنهاء ارتباطات و تاثیر و تاثرات این
سه موضوع در قبل و بعد از اسلام و ایران بر یکدیگر و از جمله در ایران و کاشان را بررسی کرده
است. ارتباط کلی این سه موضوع خاصه با رد و اثراتی که در ناحیه باستانی جبال و کاشان از
خود برحای نهادهاند. در نقاطی دیگر نیز میتوان پیحویی کرد و این تاثیرات معرف تعاملات سه فرهنگ همپیوند یهودی، مصری و اسلامی- ایرانی بر هم و ساختن تصوری متفاوت و فرعونی»
در قیاس با رویکرد شایع در فرهنگ اسلامی بودهاست.
ملخص الجهاز:
نوشتار حاضر با تمرکز بر چند گــزارش کتاب تاریخ قم و انتســاب فرعون به دو مکان در ناحیه جبال یــا عراق عجم (ناحیه درم کاشان و شــهر آوه در همسایگی ســاوه ) تا قرن ۴ به دلایل احتمالی این نگاه پرداخته و با رجوع به گزارش مرتبط ســوم (اعلام حضور عمالقه در دیر گچین قم ) ریشــه ها و روابط این انتســاب ًفرعونی با سه فرهنگ و موضوع تاریخی بررسی شده است .
به دلایلی از جمله مهاجرت قوم یهود از کنعان بــه مصر و حوزه نیل و کارگزاری یوســف (موکــد در تورات و قرآن ) در قلمــرو این خاندان ، نام مصر و فرعون با ادبیات یهودی و بنی اســراییل گره خورده و وارد قلمرو اســلامی نیز شده است .
به عبارتــی خاطره مصر و احتمالا فراعنه و تبادل فرهنگی - قومی با آنها در ایران می تواند گذشــته پیشااســلامی (عصر هخامنشی و گزارش کتاب مقدس و یهودیان پراکنده و ساکن شده در ایران ) و نیز سابقه پسااسلامی (قرآن و روایت در حاشیه مفهوم محوری موسی و قوم بنی اسراییل ) داشته باشــد.