خلاصة:
سفالگری یکی از دیرینه هنرهایی است که تجلی‌گاه باورها و جهان‌بینی تمدن بشری به شمار می‌آید؛نقوشی که بر سفال نقش می‌بندد معرف میراثی است که در آن بستر به وجود آمده است.آثار بر جای مانده سفال از دوره‌های گوناگون،گواه این مدعاست. سفالگری یکی از دستاوردهای بزرگ تمدن اسلامی است.در دوران اسلامی به علت حمایت بازرگانان،حکام،عامه مردم و هم‌چنین منع استفاده از ظروف طلا و نقره،سفالگری رواج گسترده یافت.سفالگران،لعاب‌کاران، خوشنویسان و طراحان از جمله افرادی بودند که در تولید اشیاء سفالین نقش داشتند. در این میان در دوره ایلخانی تحولی در تزیینات سفال ایجاد شد که بیشتر برگرفته از نقش‌مایه‌های شرق دور است و ردپای آن تا قرن‌های بعدی نیز مشاهده می‌شود. در این مقاله در کنار اوضاع هنری،اجتماعی و فرهنگی ایلخانان؛مختصات سبک‌های تزیینی سفالگری این دوره،هم‌چنین نمونه‌هایی که صرفا متعلق به موزه ایران باستان است،بررسی می‌شود.
ملخص الجهاز:
"در این میان در دوره ایلخانی تحولی در تزیینات سفال ایجاد شد که بیشتر برگرفته از نقش‌مایه‌های شرق دور است و ردپای آن تا قرن‌های بعدی نیز مشاهده می‌شود.
هم‌چنان که نفوذ طرح‌ها و حتی البسه‌های مغولی در مینیاتور این دوران کاملا مشهود است،در نقش‌های ایجاد شده بر روی سفالینه‌های قرن هفتم و هشتم نیز جای پای آن دیده می‌شود،چنان که حتی در دوره‌های بعد نیز ما شاهد نفوذ بیشتر تزیینات هندسی و انتزاعی طرح چین بر سال ایران هستیم.
در ظروف این دوره از اسلیمی یا طرح نخل بسیار استفاده شده است و نقش‌مایه‌های در هم پیچیده ẓSẒ شکل در آن‌ها زیاد دیده می‌شود.
نتیجه‌گیری در دوره‌های قبل،سفالینه ایرانی متأثر از کیفیات گل چینی،رنگ‌های سفید زمینه سبز به کار رفته در ظروف و گاه اشکال آن‌ها بود،لیکن تأثیرپذیری از طرح‌ها و نقوش تزیینی چینی بسیار کمتر به چشم می‌خورد که عمدتا بدین علت بود که ظروف وارداتی آن زمان از خاور دور،فاقد طرح‌های تزیینی بوده‌اند.
تا پیش از دوره اسلامی،در تزیین آثار سفالی بیشتر از نقوش و تصاویر انسانی و حیوانی و گیاهی استفاده می‌شد و استفاده از خط به دلایلی از قبیل کم‌توجهی به سوادآموزی و غیره کمتر معمول بود،اما با حضور فرهنگ اسلامی در ایران که بر سوادآموزی و طلب علم،تأکید داشته و وجوب آن را به شدت مطرح کرده است و از طرفی پرهیز از مجسمه‌سازی و نقوش برجسته جانداران را مدنظر داشته باعث می‌گردد که اصولا نقش خط تقویت گردیده و به تدریج کاربرد تزیینی نیز داشته باشد."
(
, 
, 
)
